19-Verveling en vermaak

Door Bennie Eenink.

Toen na de eerste chaotische maanden duidelijk werd dat er geen direct gevaar was voor Nederland begon voor de soldaten, zoals opa het noemde: 'ut grote niksdoen, wachtlopen, oefeningen, uutrusting poetsen en dat elken dag weer.' Niemand wist toen dat die verveling vier jaren zou duren, vertelde opa. 'De Pruussen wollen deur België, zo van de bovenkante Frankrijk binnentrekken en dan naor Parijs. Ze gingen d’r van uut dat ze veur Kerstmis 1914 Frankrijk veurgoed hadden verslagen. At dat was elukt wazzen wi’j dus ok met een half jaor weer thuus ewest. Maar ut liep heel anders. De Duitsers kwammen niet wieter dan zo umsgeveer de grenze tussen België en Frankrijk.'

 

Opa vertelde dat oorlogvoeren in die tijd heel anders was dan in de Tweede Wereldoorlog. Toen werd er vooral gevochten vanuit de lucht, met bombardementen, beschietingen en parachutisten. Maar in de Eerste Wereldoorlog ging alles nog over de grond. 'Heupe saldaoten te voet en een deel op ut peerd. En al die kanonnen en wagens met veurraoden wieren ok deur peerde etrokken. Daor, zo’n betjen op de grenze van Belgie en Frankrijk botsen de legers op mekare, ze schotten duftig op mekare, graven grote gaten en loopgravens in de grond en vandaor uut nog meer schieten op mekare maor ut hielp allemaole niks. Ze kwammen van beide kante gin meter wieter. Vier jaor lang bunt ze an de gange ewest, heupe saldaoten bunt d’r esneuveld en toen heb de Pruussen ut maor opegeven en bunt ze maor weer naor huus egaon. En al die tijd moesten de soldaten in Nederland paraat blijven. Dan is vier jaor niks doen toch wel heel lange,' volgens opa, 'maor altied nog better as oorlog voeren.'  

 

Een half miljoen exemplaren liet de Minister van Oorlog drukken van deze zangbundel. Er stonden liederen in ...die geacht konden worden bij de soldaten bijzondere bijval te vinden, en door hen gaarne te zullen worden gezongen'... Doelstelling van de bundel was vooral het zingen van ...zouteloze en vaak zedeloos versjes... door de soldaten tegen te gaan.

 

 Foto: OudZelhem.eu

Van alles werd bedacht voor de militairen, zoals het Mobilisatie-Domino-spel.

 

 

De kleding van de gemobiliseerde soldaten liet nog wel eens te wensen over, zeker toen het winter werd. Maar ook wat dat betreft kwam er hulp.

 

 

 

 

Nauwelijks voor te stellen, maar radio en tv waren er niet. Als je dus muziek wilde horen moest je het zelf maken. Op veel plaatsen werden dan ook zogenaamde mobilisatiekorpsen gevormd. De Varsseveldse muziekvereniging Concordia leverde ook muzikanten voor dergelijke korpsen. Onderstaande foto is afkomstig uit het boek 100 jaar muziekvereniging Concordia Varsseveld.