Zondagscholen
Zondagscholen - Halle-Nijman
-
Geschiedenis
Medewerkers aan dit artikel:
Ellie en Harry Somsen.
Website opmaak: Harry Somsen.
Zondagsschool in de Halle -Nijman.
Locatie ; Halle Nijmanweg 42-44.
Evangelisatielokaal en onderwijzerswoning Halle-Nijman. Foto: oudzelhem.
Vanaf juli 1869 is de school begonnen als eenvoudig evangelisatiegebouw, opgericht door ds. J. van Dijk Mz.
Dominee H.J.J. (Jan) van Dijk Mzn. (1830-1909)ds. Jan van Dijk werd op 16 april 1830 op boerderij “Welgelegen”bij Tzum (Fr.) geboren, en trouwde met Cornelia Dirks die thuis in Franeker een matten- en schoenenhandel dreef, terwijl Jan van Dijk naast veehouder, als markthandelaar landbouwproducten verkocht.
Als jong gezin gingen ze in Franeker over van de Hervormde Kerk, naar de Gemeente van de Afgescheidenen.
Daar kreeg Jan van Dijk zijn roeping tot het predik ambt, naast zijn dagelijkse werk studeerde hij in de avond en nachtelijke uren, terwijl hij zes jaar lang niet meer dan vier uur sliep.
Geholpen door de rector van de Latijnse school en de plaatselijke predikant studeerde hij oude talen en theologie.
Op 21-05-1862 werd hij toegelaten tot de evangeliebediening van de Afgescheiden Kerk.In oktober 1862, 5 maanden na zijn toelating, werd hij beroepen tot de kleine Doetinchemse gemeente der Afgescheidenen, voor een salaris van Fl. 500, - per jaar.
Voorheen was deze gemeente aangewezen op de zondaagse kerkgang naar de boerderij “de Keurvorst” in Sinderen, bij Varsseveld.
De kleine groep van 13 gezinnen hadden gezamenlijk een bedrag van Fl.1500, - bijeengebracht waarvoor een klein kerkje werd gebouwd, op de hoek Hezenstraat/Walstraat in Doetinchem, dat in mei 1860 in gebruik werd genomen met als tijdelijke voorganger (van 1859 tot 1862) de Baptist en zendeling Eduard Gerdes (1821-1898) tot de komst in 1862 van ds. J. van Dijk.Vanuit dit kleine kerkje begon hij zijn zendingswerk, en preekte J. van Dijk onvermoeibaar in 14 dagen 15 maal.
Zijn eerste dienst in Zelhem was op nieuwjaarsdag, 1 januari 1863 op boerderij “Wissink” in de Heidenhoek.Veelal in boerenkeukens of op de deel van de boerderijen, in Halle op de “Meindert “en” Oosterink”, op “Heijink” in de Winkelshoek, in de Velswijk bij timmerman G. van Arragon, in de keuken en later in de timmerschuur van “de Kleine Hunteler”, waarbij G. van Arragon op een stoel klom en als voorzanger en de gemeente begeleidde op het harmonium.
Op de predikingen van ds. J. van Dijk kwamen veel mensen af, soms meer dan 50, zodat de beschikbare ruimtes al gauw te klein werden.
Om nog meer mensen te bereiken rees al snel de gedachte aan speciale zondagsscholen en daaruit vloeiend lagere scholen op Christelijke basis.
Alleen het geld om dergelijke scholen te stichten, ontbrak en zelfs na dagenlang collecteren was er niet meer dan F12.- opgehaald.
Om toch aan het benodigde geld te komen was een reis naar Friesland nodig om daar onder enkele welgestelde Friese boeren het geld bijeen te krijgen voor het stichten van de scholen.
Van dit geld werd eerst in 1865 de Doetinchemse school gesticht, in 1869 volgden in Zelhem de Christelijke School ’t Loo, in 1873 in Halle Nijman, en in 1877 in de Wittebrink.
Litho Ruimzicht Doetinchem. Foto oudzelhem.
Om deze scholen van onderwijzers te voorzien die de Christelijke leer uitdroegen en predikanten die de zondagsscholen bedienden, werden het internaat op Ruimzicht in Doetinchem en Groot Zande in Laag Keppel gehuurd waar jonge kwekelingen (predikanten) opgeleid werden die op de nieuw opgerichte zondagscholen lesgaven.
Ruimzicht eetzaal. Foto : oudzelhem.
Om les te geven kwamen ze te voet vanuit Doetinchem en Laag Keppel naar de zondagsscholen, een voettocht dwars door de velden en weilanden, de zgn. kerkenpaden, iets wat zeker in de winter geen pretje was en in het donker terug naar het internaat.
Ruimzicht studie zaal.. Foto: oudzelhem.
Deze jonge predikanten kwamen na hun opleiding in Doetinchem overal in Nederland terecht.
Ds. J. van Dijk heeft in zijn lange leven vele kwekelingen tot predikant opgeleid, zelf overleed hij op 15 januari 1909 in Doetinchem, waar hij op de Algemene Begraafplaats aan de Loolaan werd begraven waar ook zijn voorganger E. Gerdes ligt begraven.
Graf. Ds. J. v. Dijk Mz. op de Loolaan begraafplaats in Doetinchem. Foto: H.M. Somsen.Reeds op 01-04-1873 ging het evangelisatiegebouw als Chr. School Nijman verder ging met als leraar dhr. Smit uit Heiningen.
De zondagschool lessen werden voortgezet in het lokaaltje in het dorp Halle.
Het oude evangelisatie gebouw, later schoolgebouw tot 1904. Foto: W. Hartemink.
In 1904 werd er een nieuwe school naast gebouwd die tot 1959 dienst deed, waarna het gebouw door bouwmateriaalhandel G.J. Schurink werd gebruikt, tot afbraak voor nieuwbouw woonhuizen.