In memoriam Harry Somsen
(Maart 2024)
Het is zo rond 1970 wanneer Harry Somsen begint met het verzamelen van oude foto’s van Zelhem. Van jongs af aan is Harry geïnteresseerd in de historie van zijn omgeving. Begin deze eeuw brengt deze hobby hem in contact met Herman Jonas, die ideeën heeft over een website waarop de historie van Zelhem is gebundeld. Na het overlijden van Herman Jonas wordt dit idee verder uitgewerkt door Harry en zijn club van medewerkers en is anno 2024 uitgegroeid tot een uniek digitaal platform waarop zo ongeveer alles over de historie van Zelhem te vinden is. Van de prehistorie tot de tegenwoordige tijd: als u een beeld wilt krijgen van Zelhem in vroeger dagen dan komt u onvermijdelijk terecht op oudzelhem.nl of oudzelhem.eu.
Maar OudZelhem is niet de enige activiteit waar Harry zich mee heeft bezig gehouden. Als uitvloeisel van zijn historische interesse is hij daarnaast bij een groot aantal andere activiteiten betrokken geweest.
Al in 2003 werd hij gevraagd om namens de gemeente Zelhem in het dagelijks bestuur van de Historische Broodweging Muldersfluite zitting te nemen.
Vervolgens kwam in 2006 de vraag van de Oudheidkundige Vereniging Salehem of Harry ook in hun bestuur wilde plaatsnemen. “Want hij was toch al met historie bezig.” Op dat moment stond net de verplaatsing van het museum van de Oudheidkundige Vereniging naar het Smedekinck aan de Pluimersdijk voor de deur. Zo kwam Harry ook in het bestuur van de Stichting Museum Smedekinck terecht en hielp bij de organisatie van de verhuizing en de inrichting.
“Maar aan een kaal museum heb je niets”, in de woorden van Harry zelf. Dus werd er een activiteitencommissie geformeerd waarvan Harry vanaf eind 2006 de leiding kreeg. Om de zes weken organiseerden Harry en Ellie een nieuwe expositie.
Om meer bezoekers te trekken, zowel toeristen als inwoners, werd een begin gemaakt met toeristische evenementen zoals de oogstdag, de harmonicadag, de oldtimerdag en de slachtvisite. Van daaruit kwam in 2008 de vraag om in het Toeristisch Platform van de VVV plaats te nemen en later in het Toeristisch Recreatief Overleg Bronckhorst. Een van de resultaten waren de kindermiddagen bij museum Smedekinck.
Min of meer vanzelfsprekend raakte Harry ook betrokken bij de organisatie van de Open Monumenten Dagen en de Kunst10Daagse in de gemeente Bronckhorst.
In 2010 werd Harry ook gevraagd als bestuurslid van de Stichting Culturele Atlas Zelhem en nam deel aan diverse werkgroepen die daarop voortbouwden.
In 2013 trok de berging van de Lancaster-bommenwerper landelijk de aandacht. Op verzoek van toenmalig burgemeester Aalderink ontwikkelde hij in het kielzog daarvan een lespakket voor de lagere scholen rond alle ruim dertig neergekomen vliegtuigen binnen de gemeente Bronckhorst.
Het is een imposante, maar toch nog vrij beknopte opsomming van functies die Harry door de jaren heen heeft bekleed en de activiteiten waarvoor hij zich heeft ingezet. Zo schreef hij jarenlang ook stukjes in Contact over pareltjes uit Zelhems historie en was hij in 2009 betrokken bij een boek over 100 jaar Chr. Harmonie Prinses Juliana in Zelhem.
Omdat de oude software van oudzelhem.nl niet meer werd ondersteund moest er in 2016 een compleet nieuwe website worden gebouwd. Een titanenklus, want er stonden op dat moment ruim 4.200 tekstpagina’s en 14.600 foto’s op. Ook dat nam Harry voor zijn rekening en hoewel nog niet volledig afgerond is oudzelhem.eu al een heel eind gevorderd.
Kortom: een actief en welbesteed leven. Achter elke activiteit gaat bovendien een dieper verhaal schuil, want Harry deed dingen nooit half. Rode draad bij alles wat hij ter hand nam was een tomeloze inzet, passie en bevlogenheid.
Wie bij hem aanklopte vond bij hem en Elly altijd een gastvrij onthaal, zowel letterlijk als figuurlijk. Of het nu ging om gegevens of om foto’s, Harry dook zijn archieven in om je voort te helpen. Als geboren en getogen Zelhemmer rolden de verhalen en familieverbanden vaak zo uit zijn mouw, hij had wat dat betreft een ijzeren geheugen. Harry was als het ware een wandelend bevolkingsregister. Als hij een antwoord schuldig moest blijven dan zocht hij net zo lang tot hij de feiten op een rijtje had.
In 2015 werd Harry benoemd tot Lid in de Orde van Oranje Nassau, een erkenning voor al zijn verdiensten voor de Zelhemse samenleving. Hij deelde de eer samen met Ellie, want zoals hij zelf aangaf: “Zonder Ellie zou ik dit niet allemaal hebben kunnen doen.” Als eerbetoon heeft Um Zellem in zijn jongste editie ook aandacht besteedt aan Harry en Ellie Somsen, als stuwende krachten achter het levend houden van de historie in Zelhem. Die publicatie heeft hij nog net meegemaakt.
Harry zal worden gemist, maar hij heeft wel iets moois achter gelaten.
(Bron "Um Zellem" nr. 17, 2024)
LEES OOK: Familie Somsen