Verpondingsregister 1646-1650 in 't Rigterambt Zelhem, door Gerhardt Kreynck:

81-16-

Scholtinck. Jvr Ter Bruggen.
Huys ende hof 1½. sch. boulant 9 mlr, 3e gerve
Eycken boomen ende Willigen
4 koeweydens slecht lant.
geeft de pontschatting, 1 vercken of 5 dlr.
beswaernis afgetrocken, blijft niet.
Beswaer, 5 sch. Rogge. an Jonker Munster.
noch 5 sch. Boeckweit. end 1½ sch. haver Doesborghsche mate, met den smallen thient 6 stv. wordt half end half gedragen.

Opmerking:

Opdragt van een nieuw boerenhuijs bij of onder het erve Schooltink, door
Aalbert Wetinck en deszelfs vrouw Willemken Schooltink, aan den heer mr.
E.J. Wentholt, ontfanger der convoijen en licenten t’ Arnhem en deszelfs
ehevrouw J.J. Bouricius 27 mrt. 1781

Opmerking 1: er was in 1822 behalve onderhavige boerderij Schooltink (naam op kaart 1822: Schoolting) ook een Oud Schooltink en een Klein Schooltink (Oud lag iets noord van Klein; er lag een weggetje tussen beide boerderijen).
Oud Schooltink stond waarschijnlijk op de plek waar thans De Stroatman, Davisweg 3, ligt. Op een steenworp afstand in westelijke richting derhalve van de huidige locatie.

Briefen van de gemeente Zelhem
6-10-1851 
ELSKEN SCHEL, echtgenote van DERK NIJMAN. 
Deze echtelieden hebben vroeger in deze gemeente gewoond, en dezelve ten jare 1842 de 22 February verlaten, en als toen op de ZANDE, gemeente HUMMELO en KEPPEL gaan wonen. 
Vóór die tijd woonden zij op het bouwhuis op SCHOOLTINK, in de buurtschap VELSWIJK, gem. ZELHEM, en, ofschoon behoeftig, gedroegen zij zich wel, maar na hun vertrek uit deze gemeente naar de gemeente HUMMELO, is mij wel eens medegedeeld, dat men zeer veel op dezelve had aan te merken, en hun gedrag veel te wensen overliet. 
Ten jare 1848 zijn zij wederom te ZELHEM gekomen, en als toen hun intrek genomen bij zekere HARMINA EELTINK, weduwe JAN OLDENBOOM in de BARINKDENNEN, buurschap HEIDENHOEK, gem. ZELHEM, woonachtig, eene plaats of intrek, waar men vroeger nooit of zeer zeldzaam van diefstallen iets ontdekte, maar sedert deze echtelieden aldaar inwoning hadden, was ieder buurman met kleinere of groottere diefstallen aangemaakt, zoals onder andere: 
1. Aardappelen gestolen bij Hendrik Boenink op Jolink (spoor van een kruiwagenwiel verraad hen) 
2. Tevelde staande, en aan de gast tezamen gebrachte rogge van Hendrik Heider, bouwman op Garvendink. 
3. Al de bonen, en aardappelen voor een gedeelte, van Evert Boenink op het goed Barink. 
Deze drie opgenoemde voorbeelden zijn mij noch op het ogenblik van deszelfs oorsprong, noch op heden door de bedoelde personen medegedeeld, doch door omstandigheden heden, ben ik achter dit feit gekomen. 
Aan de Heer Officier bij de 
de Burg. van Zelhem.

ZELHEM, den 25 Juny 1853
Hierbij heb ik de eer, Uw Ed. Geb. Gestr. te doen geworden een procesverbaal wegens het ongeoorloofd afbreken van schors van eikenstompen door Berendina Nijman en Harmanus Nijman, broeder en zuster, kinderen van Derk Nijman en Elsken Schel, arbeiders in de buurschap Oosterwijk, onder deze gemeente, woonachtig, alles zoals in bijgaand procesverbaal nader is omschreven; tevens daarbij overzendende het werktuig, waarmede dit feit is gepleegd, benevens enige schors, ter verduidelijking van die misdaad, alles ingepakt en gecachetteerd met het zegel der gemeente Zelhem. 
Aan de Heer Officier van Justitie 
De Burg. van Zelhem.

Op 23 Juli 1853, wordt er een proces verbaal opgemaakt tegen Hendrik Praastink, tapper en landbouwer uit Zelhem. Deze zou op 12 juli 1853, omstreeks 10 uur, Bernard Radstake hebben geslagen, zodanig deze gewond op de grond is gevallen.
Elsken Schel, echtgenoot van Derk Nijman verklaarde: ongeveer 9 uur bevond ik mij in mijnen buitentuin aan een kamp land, waarvan zoowel ik, als onder scheidene anderen waaronder ook Hendrik Praastink, eigenaren zijn. Op eens hoorde ik, dat er een kind overluid schreeuwde, en achtervolgd werd door iemand, die hem toeriep:"kwade jongen, ik zal u helpen aardappelen opplukken". Bij mij in den tuin kwam de vrouw van Maurits Radstake met haar zoontjen aan de hand, welke zich bij mij beklaagde dat Hendrik Praastink haar zoontjen zoo deerlijk had mishandeld, mij daarop haars zoons linker oor liet zien,waaraan enig bloed zat, en daar deze vrouw zeer lastig is, voegde ik haar al aanstonds toe dat zij in plaats van bij mij te komen, beter had gedaan met haar zoontjen naar Praastink te gaan en aldaar door hem vergiffenis te vragen voor zijne ongeoorloofde daad van aardappelen opplukken, waarop zij mij dan ook verliet met te kennen geving, dat zij het er niet bij liet, en wat dies meer zij.

Hendrik Praastink wordt gehoord en deze verklaard dat er regelmatig aardappels van zijn land gestolen wordt. Op dinsdag 12 juli besluit hij de wacht te houden bij zijn aardappelveld. Na zich een poos schuil gehouden te hebben ziet hij Berhard Radstake aankomen lopen en deze trekt enkele pollen met aardappelen uit de grond. Hij verklaard dan: op vijftig passen distantie, dezen jongeling had toegeroepen "Wacht, ik zal U gemeene jongen helpen om mij mijne aardappelen op te plukken", waarop deze in allerijl was gaan loopen, en hij, Praastink, hem alzoo had nageloopen, dat hij kort achter hem komende had bespeurd, dat hij zijne broek op de hielen had hangen en op eens op de grond was gevallen, waarop hij kermende, Praastink had toegeroepen "o God! o God! Praastink, laat mij loopen, ik zal het nooit weer doen", en dat hij volstrekt hem niet had gestooten of geslagen.

Op woensdag den 13 July,des morgens ongeveer half zeven uur, verscheen voor mij Maurits Radstake, vader van Bernard Radstake, mij verzoekende, om een relaas op te maken tegen Hendrik Praastink meergenoemd, wegens het slaan, dat hij zijn zoontje op gisteren zoude gedaan hebben. Ik bragt hem onder het oog, dat ik zulks niet weigerde, maar dat hij beter zoude gedaan hebben zijn jeugdigen zoon in plaats van regt op deze ongeoorloofde handelwijze te vragen, om eens anders aardappelen, die nog in vollen groei waren op te plukken, hem daarover zijne vaderlijke tucht had moeten doen ondervinden,maar geenszins hem op deze wijze door dusdanige daden aan te zetten. 
De ambtenaar noteert in het proces verbaal: Ten aanzien der getuigen, door M. Radstake opgegeven, zij het mij vergund, aan te merken, dat Elsken Schel als eene zeer gevaarlijke en kwaadaardige vrouw alhier bekend is; immers is zij onder anderen al wegens diefstal van appelen te Zutphen gedetineerd geweest, en haar zoon is door den veldwachter Haverkamp alhier wegens proces-verbaal van den 25 Juny j.l. ook al op ongeoorloofd schors van eiken tronken te breken, aangeklaagd.

Na een paar jaar rust volgt er dan in Maart 1856 een rechtszaak, betreffende: 
1. Derk Nijman 54 jaar, 
2. Maurits Radstake 30 jaar, beide geboren in Zelhem. 
3. Elsken Schel,huisvrouw van Derk Nijman voornoemd, oud 45 jaar, geboren te Hummelo, 
4. Grada Rutgers, huisvrouw van Maurits Radstake voornoemd,oud 32 jaar, geboren te Varsseveld.

Veldwachter H. Petiet uit Zutphen heeft verklaard: 
Dat in de morgen van de 24 Jan. j.l. de eerste beklaagde, benevens twee vrouwspersonen reeds zeer vroegtijdig hier ter stede op de markt zijn gekomen, elk dragende een zak met geele aardappelen, die blijkbaar uit de kuil waren opgedolven; welke personen hem op zijne vraag te kennen gaven, dat zij met die aardappelen kwamen van hunne woningen nabij Lochem; dat, de houding dezer lieden echter achterdocht bij hem, suppoost doende ontstaan, hij hen in het bureau van politie heeft gebragt, de zakken voor de deur latende staan. Dat inmiddels de tweede beklaagde is gekomen, die één der bedoelde zakken wilde wegnemen, zeggende, dat die aan hem toebehoorde; waarop ook hij in de wacht is gebragt. Dat al deze personen, ernstig ondervraagd omtrent de herkomst dezer aardappelen, de eerste beklaagde heeft bekend, dat hij en zijne 3 metgezellen, van welke hij de juiste namen opgaf, in de afgeloopen nacht, hunne woningen te Zelhem hadden verlaten, elk van een zak voorzien, en dat zij op een boerenerf onder Warnsveld de aardappelen uit eene kuil hadden gehaald, om hier ter markt te verkoopen. Dat hij, veldwachter zich toen, voorzien van eene schoen des tweeden beklaagden, op aanwijzing des eersten beklaagden, heeft begeven naar het erf van den landbouwer Lammert Dolleman, onder Warnsveld, en aldaar heeft bevonden, dat uit eene kuil, buiten de woning, werkelijk versch de aardappelen waren opgedolven, terwijl de zich nog daarin bevindende aardappelen, volkomen geleken op de aangehoudene, en de medegenomen schoen van den tweeden beklaagde juist paste in een bij den kuil aanwezigen voetstap. Dat de tweede beklaagde daarna bekend heeft, aan het feit medeschuldig te zijn, en zijn deel der aardappelen aan eene vrouw, nabij de poort in deze stad te hebben verkocht. Jacomina Handers, huisvrouw van J. Marsman, verklaart, voor 25 stuivers aardappelen van den tweeden verdachte te hebben gekocht. Lammert Dolleman verklaart, dat uit ene kuil buiten zijne woning ene groote hoeveelheid aardappelen zijn ontvreemd.  De rechter veroordeelt elk der beklaagden, de beide laatsten bij verstek, tot een gevangenisstraf voor de tijd van twee jaren, en in de kosten van het proces, ad f. 12,82½, terwijl de aardappelen aan de regthebbende moeten worden gerestitueerd.

Helaas loopt het voor beide vrouwen niet goed af want Grada Rutgers, die in verwachting is, krijgt tijdens de gevangenschap op 12 July 1856 een dochter Grada Engelina Christina, die op 9 augustus overlijdt, twee dagen, nadat haar moeder overleden is op 7 augustus 1856, te Gouda. De gemeente Zelhem krijgt nog een rekening van de gevangenisdirectie in Gouda, voor de aanschaf van luiers en handdoeken in verband met de geboorte van het dochtertje van Maurits en Grada. 
Elsken Schel sterft ook tijdens de gevangenschap te Gouda op 15 februari 1857. De beide mannen komen in de gevangenis te Hoorn terecht. 

Krantenartikel uit Opregte Haarlemsche Courant 09-07-1814

Krantenartikel uit Arnhemsche courant 18-07-1835