Rijpstrastraat, Burgem. 1 - Gegevens

Rijpstrastraat, Burgem. 1

  • Over het pand: Openbare Lagereschool Koestraat
  • Huidige benaming:

    Afgebroken

  • Oude straatnaam: Koestraat
  • Staat in: het dorp
  • Kadaster 1822: .
  • Eigenaar: De Domeinen kerkegrond
  • Kadasternummer(s):

    N 524 gedeeltelijk weiland

    Kadasterk met schoolKadasterkaart 1829 met de plaats van de voormalige Openbare lagere school aan de Koestraat.

  • Bevolkingsregister en huisnummers vanaf 1829:
    1829:    
    1847:   Bouw van een Openbare Lagere school geopend op 13-8-1847 
    1848-1850:   Openbare Lagere school met 2 lokalen, hoofd. J.A. Klokman 
    1851-1860:   Openbare Lagere school 
    1861-1870:   Openbare Lagere school 
    1871-1880:   Openbare Lagere schoo
    1881-1900:    Openbare Lagere school 
    1901-1924:  (18) -A15 Openbare Lagere school tot in 1909 nieuwbouw van de Openbare lagere school met meer lokalen aan de Doetinchemseweg komt.
    Daarna tekenschool, repetitie ruimte voor fanfare Union en opslag ruimte. 
    1925-1939:  (18) -A15 Teken school, repetitie lokaal voor muziek en vrijwillige brandweer.
    vergader ruimte. 
    1940-1964:  (18) -A15

    Tekenschool tot 1941 en distributiekantoor tot april 1945
    Repetitie lokaal fanfare Union en vrijwillige brandweer lokaal
    Door het bombardement in 1945 is het gehele gebouw zwaar beschadigd en afgebroken


    Nieuwbouw brandweergarage  naast het gemeentenhuis.

    1964-2005: Rijpstrastraat 1  Brandweer naar nieuwe kazerne. ca. 1977
    Sloop brandweergarage en nieuwbouw vleugel aan het gemeente huis met raadzaal.Sloop nieuwbouw vleugel aan het gemeente huis met raadzaal en bouw Zorghotel De Gouden Leeuw. 

     

    Voor meer school gegevens zie onder scholen:  Obs Koestraat. 

  • Veldnamen:


    Boerderij en Veldnamen Zelhem. 
    blz: 93 Kaart 17/3

  • Opmerking:

    In 1847 komt er een nieuwe school aan de Koestraat, tegenwoordig, Burgemeester Rijpstrastraat.  
    De school wordt gebouwd op de voormalige Pastoriegronden van de Lambertikerk. Op 7 april 1846 werd de eerste steen gelegd voor de openbare school aan de Koestraat. De school is op 13 augustus 1847 geopend. De eerste schoolmeester was Jan Antony Klokman.

    Achter de kerk was de school van meester Bouwmeester. Deze was de vader van Dr. W.L. Bouwmeester, die later leraar aan de Doetinchemse gymnasium was en die ook als schilder, met de heer Knaake, van Achterhoekse landschappen grote faam verwierf.

    Naar deze school ging een groot deel van de Zelhemse jeugd. Op de klompen, ook de meester maar die droeg op weg daarheen vanaf de Smidsstraat, onder de arm pantoffels mee. Meester Bouwmeester moet in de ogen van de kinderen een geweldig fijn mens zijn geweest. Veel van zijn vrije besteedde hij aan knutselwerk voor zijn Zelhemmertjes, en dat leverde met Sinterklaas voor de meisjes allerlei poppenmeubeltjes op.

     Was het heel warm zomerweer, dan mochten alle leerlingen van thuis een kopje naar school meebrengen. In de loop van de morgen of middag zette zich dan de hele schare buiten tegen de schoolmuur. Een paar jongens pompten enkele emmers vol water en droegen die de rij dorstigen langs. Elk op zijn beurt, mochten dan het kopje uit de emmer met water vullen. Sommigen dompelen ter verkoeling zelfs hun handen in het frisse water. Maar dat verminderde voor de nog drink begerige de vreugde niet in het minst. Meester bouwmeester was een vriendelijk en zachtmoedig mens. En keek ook dikwijls door de vingers als het op verboden dingen aankwam. Omstreeks 1905 is de meester Bouwmeester met pensioen gegaan.


    Dit gebouw bleef tot 1909 als openbare school in gebruik. Daarna deed dit gebouw waarin twee lokalen waren gevestigd ondermeer dienst als opslagruimte, in 1925 o.a. als bijeenkomst ruimte van de Voorlopige Landstorm met als sergeant de overbuurman W.M. Hubenet (na 1927 de Bijzonder Vrijwillige Landstorm Zelhem). de tekenschool, als repetitieruimte voor fanfare Union en stallings ruimte voor de vrijwillige brandweer in Zelhem.

     

    1843 Nieuwe School Koestraat.

    Op den 4e Oktober 1843

    Present de leden Ruesink, Nieuwenhave, Hesselink en Becking.

    Het gemeente Bestuur van Zelhem gelet hebbende op het verzoek van veele Notabele Ingezeten dezer Gemeente, ten einde de nodige voordragt te doen tot het daarstellen van een geheel nieuwe en ruime school, ter vervaging van de tegenwoordige woonhuis die, behalvens dat dezelfe te kleine ook al te laag van verdieping is, intussen an deze huizen is ingebouwd en alzoo voor de Schooljeugd ongezond geacht wordt, heeft, na hier over met den Heer Schoolopziener van het district in overleg te zijn getreden in na van zijn Hoog Welgeboren ontvangen te hebben, de tekening en Bestek van een nieuwe Dorpsschool te Nede (Neede), met bijvoeging dat zijn Hoog Welgeboren eene Soortgelijke School voor het Dorp Zelhem wenschelijk en noodzakelijk achte de goedgevonden pogingen aan ten einden om aan het verlangen van de Ingezetenen te voldaane heeft dien volgens goed gevonden met in achtneming van het bepaalding in het Besluit van zijn Edele Groot Achtbare de Heren Gedeputeerden Staten van Gelderland d.d.18 februari 1835, no. 1.P.B. no.30, de tekening van die School zoo als dezelve is overgezonden onverandert te laten en ook het Bestek, het laatste evenwel met weglating van hetgeen op het afbreken van de oude School te Nede (Neede) betrekking heeft, en op hetgeen daarvan tot opbouw van de nieuwe School aldaar zal kunnen worden gebruikt, als hier van geen toepassing zijnde, al zoo het gemeente bestuur voornoemd, het eventueel emplooij van het tegenswoordige Schoollocaal in het belang der gemeente een speciale voordragt aan Hun Edele Groot Achtbare voorgenoemd te moeten doen te laten deszelfs geheel.
    Ook acht het gemeente Bestuur de banken en lessenaren in de tegenwoordige School uit hoofde van derzelve inrigting en afmeting ongeschikt tot eenig emplooij in de nieuwe geprojecteerde School, dat, wel is maar hier door meerdere kosten veroorzaakt worden doch die de gemeente Zelhem zich om het nut der zaak zal moeten getroosten, zoodanig, dat de kosten van die nieuwe school, die afgezonderd van het schoolmeestershuis, het zij dan op het kerkhof of pastorij, waartoe de kerkvoogden genegen zijn, de vereiste vordering tot afstand van het nodige terrein te doen, zulks blijkens bijgevoegde begrooting, wel ruim vier duizend guldens, zou kunnen bedragen.
    En heeft het gemeente Bestuur blijkens de begrooting voor het lopende dienstjaar gearresteerd het voornemen van de voorgenoemde gelden die worden aangevraagd, niet kunnen worden bestreden, bij nigoliatie jaarlijks bij gedeelten aflosbaar en tegen betaling tot ontwerpen van een adres erlanging van Rijkssubsidie aan Zijne Majesteit den Koning en van een dito aan Hun Edele Groot Achtbare Heren Gedeputeerde Staten van Gelderland in bewoordingen als hierna volgt;

    Aan zijne Majesteit den Koning der Nederlanden, Prince van Oranje Nassau, Groot Hertog van Luxemborg, enz. enz. enz.

    Sire!
    Het Gemeente Bestuur van Zelhem in het Arrondissement Zutphen Provincie Gelderland, neemt de vrijheid Uwe Koninklijke Majesteit, Eerbiedig voor te dragen, dat het Bestuur zich verpligt ziet ene Geschikte nieuwe School voor het onderwijs der Jeugd in het Dorp Zelhem op te bouwen, aangezien de tegenwoordige School annex het Schoolmeestershuis volgens het gevoelen van den Heer District Schoolopziener uit aanmerking van de weinige ruimte en lage verdieping, gevoegd bij de ingesloten thans tusschen van deze woonhuizen al te ongeschikt locaal is om langer voor het onderwijs der Jeugd te kunnen worden gebruikt.
    Dat het gemeente Bestuur zich alzoo hier van overtuigd, naar Hunnen Groot Achtbare Heeren Gedeputeerde Staten voorgenoemd overeenkomstig de gemene voorschriften met goedvinden van den Heer District Schoolopziener met overlegging van een Bestek en begrooting heeft gearresteerd tot erlanging van de vereischte toestemming tot opbouw van een geheel nieuwe School, waarvan de kosten van de opbouw worden begroot op ruim F 4000,-- dat het gemeente Bestuur voornoemd evenswel bij eene eventuele vergunning de moeilijkheid in ziet om de nodige gelden hiertoe zaam te brengen, in ene gemeente die geene andere bepaalde inkomsten heeft dan uit de opcenten op ’s Rijks directe en indirecte belastingen en het overige bij personele omslag die nu al sedert eenige Jaren tot F2200,-- heeft moeten opgevoerd worden, alleen om de allernodigste uitgaven te dichten, verpligt is, zich aan Uwe Majesteit den Koning te moeten wenden, zoo als het Bestuur de Vrijheid neemt te doen bij dezen,; met ootmoedig Verzoek om tot Support van deze voorgenomen Schoolgebouw aan deze gemeente goedgunstig een Rijkssusidie te verlenen, dit doende.

    Aan Hun Edele Groot Achtbare de Heeren Gedeputeerde Staten van Gelderland.

    Edele Groot Achtbare Heeren,

    Het gemeente Bestuur van Zelhem, gedelibreerd hebbende over den opbouw van een geheel nieuw Schoolgebouw in het Dorp Zelhem, neemt de vrijheid, met overlegging van een Extract uit het verbaal van hunne handelingen en Besluiten van den 4 oktober 1843 den voorgeschreven opbouw betreffende en gemanierd met de Stukken gerequireerd, bij Uw Groot Achtbare Besluit van den 18 february 1835 no.1 P.B. no.30, Uwe Groot Achtbare ootmoedig uit aanmerking van de geringheid der fondsen waar over het Besluit kan disponeren te verzoeken, het Bestuur of de Gemeente tot voorschreven doel een provinciale Subsidie te willen verlenen, dit doende, Het gemeente Bestuur voornoemd.
    De Eerst benoemde Assessor, was getekend B. Ruesink
    Ter ordonnatie van dezelve,                                                                                      De Burgemeester en secretaris, was getekend, Herm. Becking.

     

     


    1846 Openbare lagere School op pastoriegrond Koestraat, koop grond voor school.
    Door H.C. Remmelink uit dit register opgetekend.

    Dagregister Dec. 9 N 424 den dertiende september achttien honderd en veertig.
    A. Kerkvoogden en Notabelen van de Hervormde Gemeente van Zelhem ter eenre en het Burgelijk Bestuur van de gemelde gemeente ter andere zijde:
    Verklaren over en weder het navolgende Contract van afstand ten behoeve van de Burgelijke Gemeente van Zelhem, en wel bepaald van een gedeelte van de zogenaamde Pastoriegrond onder voorbehoud der approbatie van het Provinciaal College van toezicht op de administratie der Kerkelijke fondsen der Hervormden in Gelderland en Hun Edele
    Groot Achtbare de Heeren Gedeputeerden Staten van die Provincie gesloten hebben.
    Kerkvoogden en Notabelen voornoemd verklaren bij dezen, onherroepelijk en voor altoos in eigendom van het Burgerlijke Bestuur van Zelhem, teneinde daarop een school te plaatsen onder garantie volgens de wet mits overigens voetstoots af te staan, het noordelijk gedeelte van de Pastorij grond van de Hervormde Gemeente van Zelhem ter B. grootte van ruim veertien Nederlandsche roeden, zoo als door Kennelijke teekens is aangewezen en van de overige pastoriegrond afgescheiden en belend is met het eene eind aan den grootten weg van Zelhem op Aalten afgescheiden door lindeboomen en palen met ijzeren staven aan de Burgerlijke Gemeente voornoemd behorende, met het aan de andere eind aan den tuin tot de pastorie behorende, afgescheiden door een gemeen voetpad loopende van de pastorie naar de kerk, eenerzijds aan het kerkhof, afgescheiden door IJpen of olmen boomen en een paalwerk met ijzeren staven aan de kerk behorende en anderzijds een gemeen voetpad loopende van het Zuid westen tegen het noordoosten over de pastorie.
    Het onderwerpelijke gedeelte van de Pastorie dat aan de Burgerlijke Gemeente afgestaan wordt is zooals gemeld het noordelijke gedeelte van het kadastrale nummer twaalfhonderd twee en twintig (kad.N. Nr.1222)van Sectie N en welken afstand is geschied onder de navolgende bepalingen.
    Dat gemelde grond nadat de gereserveerde approbatie is verleend, zal zijn het eigendom
    van de Burgerlijke Gemeente om daarover te beschikken en daarop het schoollokaal te plaatsen, zonder verpligt te zijn.
    C. Om eenige afsluiting van de overige pastoriegrond of het Kerkhof verpligtende zich het Kerkelijk Bestuur daarentegen om de afsluiting langs het Kerkhof voor een gedeelte tot eene vrije toegang naar de school, ter breedte van eene el door middel van een hekjen of poortjen daarvoor te stellen.
    Deze afstand is geschied voor de prijs van tien Gulden en vijftig Cents (F 10.50) de Nederlandse roede en alzoo voor Een honderd en vijftig Gulden (F150.-) Nederlandien geld.
    En is over en weder overeengekomen dat gemelde som niet in geld zal worden betaald, maar in eene altoos durende grondrente volgens de grondbeginsels der Nederlandsche wetgeving, tegen vier (4%) precent rente in het jaar en alzo jaarlijks door of van wege het Burgerlijk Bestuur van af den eersten Januarij dezes jaars zal worden verrent met zes gulden betaalbaar op den eenendertigsten (31) December van ieder jaar.
    Alle kosten en regten aan den voltrekking dezes verbonden, de overschrijving in de
    D. openbare Registers van dit Contract daar onder begrepen zijn voor rekening van het Burgerlijk Bestuur, gelijk mede de Rijks en plaatselijke belastingen waarmede het onderwerpelijke gedeelte van de gemelde Pastoriegrond is of in de toekomst wordt belast. Dubbeld gedaan te Zelhem den 13 Junij achtien honderd zes en veertig,
    13-6-1846, Kerkvoogden en Notabelen der Gemeente Zelhem
    (geteekend) J.A.C. Regelink, L.L.P., ter ordonnantie van dezelve, het lid en secretaris, (geteekend) C. Terne van der Heul, Het Gemeente Bestuur van Zelhem
    E. De eerstbenoemde Assessor (geteekend) B. Ruesink
    Ter ordonnantie van dezelve
    De Burgemeester en Secretaris (geteekend) Baas Becking.

    Goedgekeurd ingevolge besluit van de Gedeputeerde Staten der Provincie Gelderland van den 1 Juij 1846 No 22, Mij bekend.
    De Griffier der Staten (geteekend) M.J. Vitringa

    Goedgekeurd terugontvangen den 10 augustus 1846
    De Burgemeester en Secretaris van Zelhem (geteekend) Baas Becking

    In duplo geregistreerd te Doesburg den negen en twintigsten Augustus 1800 zes en veertig (29-8-1846) deel 38 folio 59 recto vak 7 en volgende zonder renvooi.
    Ontvangen voor regt van verkoop zes gulden bedragende met de 238 opcenten, acht gulden acht en twintig Cents (F 8.28)
    Van F 150,-- 4% F 6,--
    opcenten           F 2,28 = F 8,28
    De Ontvanger (geteekend) Buijs.
    Voor overeenkomstig het orgineel verklaard
    De Hijpotheek Bewaarder ……………

    Dagregister Deel 9 N 425 den achttienden september achttienhonderd zes en veertig (18-9-1846)
    Voor Herman Becking Notaris Standplaats hebbende te Zelhem in het Arrondissement Zutphen, Provincie Gelderland en in bijwezen van de hierna genoemde en in de onder geteekende getuigen, compareerden DERK EELDERINK, Klokkenschoonmaker en
    HENDRIK JAN EELDERINK zonder bepaald beroep beide in Zelhem wonende, mij Notaris bekend (tezamen zegge) te kennen gevende;
    O 411 is aangekocht bij onderhandse akte geregistreerd op 29 augustus 1846 te Doesburg, overgeschreven op het hypotheekkantoor te Zutphen 18-9-1846 in deel 79, no. 56.
    Herv. Kerk van Zelhem verkocht aan de gemeente Zelhem ± 14 Ned. Roeden = ±14 are voor F 150,-- Ned. Guldens.
    Dit bedrag is niet betaald, doch bepaald is dat een grondrente van 4% van dit bedrag = F6,-- per jaar zal worden betaald.

    Zie afdruk van de akte, hieraan gehecht. ( Niet aanwezig)

     

     Burgem. Rijpstrastraat 3 tijdelijk huisnummer .

    Tussen het gemeentehuis en de oude dorpsschool stond een schuur. Deze is na de tweede wereldoorlog afgebroken, en later stond ongeveer op deze plek de oude brandweerkazerne.
    Deze schuur heeft o.a. dienst gedaan als garage en schuur van burgemeester Rijpstra. In de oorlog gebruikten de Duitse bezetters de schuur voor oplag van zeep. Ze waren vergeten dat de familie Rijpstra ook nog een sleutel had van deze schuur. Het laat zich al raden, er waren voorraadverschillen.
     

     
     

     
Laatst aangepast op donderdag 10 augustus 2023 20:33
Meer in deze categorie: Rijpstrastraat, Burgem. 1 - Foto's »