Markt 12 - Gegevens
-
Huidige benaming:
Markt.
Oude straatnaam:
Briesenstraat
De Zilverbergsche weg (1829)
Dorpsstraat
Markt 12
Markt 12/14Verbouwing(en):
ca. 1914 brand in woonhuis, bouw/verbouw van woonhuis naar levensmiddelenwinkel/woonhuis met schuren
1983: Markt 12/14 afgebroken
1950: van het schuurgedeelte wordt een winkel gemaakt
1984: nieuwbouw 2 winkels en 1 bovenwoning met de ingangen aan de Stationsstraat 4 - Huidig adres: Markt 12
- Staat in: het dorp
- Kadaster 1822: .
- Eigenaar: Willem Philip Emilius Ermeling, paardearts
- Woonplaats: 's Hage
-
Kadasternummer(s):
521 huis en hof
522 moestuin
1829 detail uit de kadasterkaart.
Tekening kadastrale gegevens Ermeling. -
Bevolkingsregister en huisnummers vanaf 1829:
1829: 31 Gerhardus Buursink (schilder/glazenwasser/deurwaarder/koopman) tr. 7-6-1829 Elisabeth Berendina van der Stroom. Verhuizen in 1830 naar huis 14 (Smidstraat).
Willem Philip Emilius Ermelingen Everdina Grutterink1840-1847: 31 W.P.E. Ermeling en E.J. Grutterink, † 12-6-1842
W.P.E. Ermeling tr. 24-5-1844 met Aleida Margareta Grutterink
W.P.E. Ermeling † 1846Lees meer over de familie Ermeling
1848-1850: 31 wed. A.M. Grutterink 1851-1860: A15 wed. A.M. Grutterink
Wessel Karel Ermelink tr. 1861 met Aleida Christina Termaat1861-1870: A16 W.K. (ook als Carel geschreven) Ermelink en A. Chr. Termaat
A.M. Grutterink † 18661871-1880: A7k W.K. Ermeling en A. Chr. Termaat 1881-1900: A7 W.K. Ermeling en A. Chr. Termaat, verhuizen in 1900 naar hun zoon de apotheker W.P.E. Ermeling in den Haag. Zij komen in 1902 terug naar Zelhem, om in december1902 het woonhuis aan de Spoorstraat 2 te gaan bewonen, nu Stationsstraat 15. 1901-1924: A23 Gradus van Zadelhoff tr. 1900 met Johanna Christina Jolink
G. van Zadelhoff en J. Chr. Jolink † 1916
c.a. 1914 brand woonhuis1925-1939: A26-A35 G. van Zadelhoff tr. 1925 met Johanna Willemina Harbers
1925: verkoop pand aan A.W. van Zadelhoff
Albert Willem van Zadelhoff tr. 1927 met Johanna Christina Pennekamp1940-1964: A35-Markt 14 A.W. van Zadelhoff en J.C. Pennekamp winkel/woonhuis
De bestaande winkel van A.W. van Zadelhoff wordt na 1950 overgenomen door E.G.J. Vleemingh en G. Looman.
1964-1968: Markt 14 E.G.J. Vleemingh vertrekt ca 1968 naar de winkelgalerij aan de Doetinchemseweg 1968-1983: Markt 14 Prins en Klein-Westland groenten en fruit ca. 1950: Van de schuur van A.W. van Zadelhoff naast de winkel wordt een extra winkelruimte gemaakt aan de Markt 12 1950-1963: Markt 12 van Dijk & Pannekoek, naar aanbouw aan de bestaande winkel aan de overkant van de Markt 1964-1971: Markt 12 H.C. Remmelink vestigt een kantoorboekhandel met grammofoonplaten, komt van de Halseweg 3 1972-1975: Markt 12 H.M. Somsen kantoorboekhandel, grammofoonplaten en radio/tv vertrekt. 1975-1983: Markt 12 Prins en Klein-Westland groenten en fruit voegen de panden Markt 12 en Markt 14 samen. 1984: Stationsstraat 2,4,6 en 8 Markt 12 en 14, afbraak en nieuwbouw 2 winkels en 1 bovenwoning met de ingangen aan de Stationsstraat. 0000-0000: Markt 12 Het huisnummer van de afgebroken winkel gaat naar het links gelegen pand Markt 8 en10 dat door verdere spliting een nummer te kort komt. -
Veldnamen:
Boerderij en Veldnamen Zelhem. blz: 93 kaart 17/3 -
Opmerking:
Deze kavel heeft honderden jaren bewoning gehad. In 1625 is dit perceel naast de kerk met daarop de Duinckhoff in beheer bij de rentmeester Haeghen van de Geestelijke Goederen in Doetinchem (klooster Sion). Onder het oude pand zat een oude kelder die mogelijkerwijze nog uit die tijd stamt, deze is bij de sloop in 1983 afgebroken.
Nr. 14: Lettinck ende Duinckhoff liggende N. aende hof der Zijdenkamp; O. anden pastoriienhof; S. aen die Brissenstraete; W. aende straete int dorp Zelem Sinte Vrouwen Viccarie Collator
Het huis had in die tijd: een voorkamer, een binnenkamer, een opkamer, een keuken, een kelder en een kleine kamer. Achter de moestuin stond een grote schuur, het bedrijfsgedeelte met bak- en melkkamer.
Op 14 juni 1863 wordt er een akte opgemaakt tussen bakker Willem Frederik van der Heijden en Wesel Carl Ermeling. Ermeling eigenaar van sectie 521 erf en 522 moestuin en van der Heijden eigenaar van sectie 519 erf en 520 huis. In deze akte is er een overeenkomst dat Ermeling zijn pand mag vergroten tot een bepaalde afstand tussen beide gebouwen. Afgesproken wordt dat die afstand zeker 77 Nederlandse duimen moet zijn. In deze akte wordt gesproken dat de panden aan de Dorpsstraat liggen.
Op 25 oktober 1900 verkoopt Wesel Carl Ermeling, landbouwer, huis en erf met moestuin aan Gradus van Zadelhoff winkelier uit Doetinchem. Notaris Schepers maakte een akte op voor 3.000 gulden voor de verkoop voor kadaster sectie 2188 groot 7 roeden en 70 ellen, getuigen bij de overdracht waren Jan Wolsink en Hendrik Willem Wesselink, arbeiders uit Zelhem.
Bij de sloop in 1983 van de kelder bleek dat de stenen van het formaat kloostermoppen waren. Dit zijn bakstenen van een uitzonderlijk groot formaat dat is afgeleid van de tufstenen die door de kerkenbouwers werden gebruikt. Voor archeologen is er een vuistregel dat kloostermoppen tot circa 1450 zijn gebruikt. Daarna kwamen handzamere bakstenen.
Dat de kelder van voor 1450 zou stammen is niet waarschijnlijk, maar uit de wijze waarop het gewelf van de kelder is gemetseld, kunnen we wel aannemen dat de kelder in de zestiende of zeventiende eeuw is gebouwd. De kelder had een binnenwerks een afmeting van ca. 3,20 x 5.00 m en een hoogte van ruim 1.80 m. In de zijkanten waren nissen aangebracht waar anderhalf fles wijn in kon liggen. Dat is zo'n 50 cm. De buitenmuur moet dus een dikte gehad hebben van meer dan 50 cm.
De nissen zien er net zo uit als de nis in het koor en de noordbeuk in de Lambertikerk. De vloer bestond uit grote bakstenen. Of de kloostermoppen plat waren neergelegd is niet te achterhalen.
Naar de kelder was een gemetselde stenen trap die gemakkelijk beloopbaar was. Bukken was nauwelijks nodig. Aan de straatkant was een dubbel naar binnen draaiend raam en in de stoep lag een rooster, een zogenaamde koekoek. Het plafond van de kelder bestond uit drie kruisgewelven.Zie de foto van de sloop van de Kelder.
Bronnen:
Gerrit Rijsdorp - 12 Eeuwen Lambertikerk
Job de Gelder - de kelder
Gepubliceerd in
Markt 12