Eeltinkweg 1-1a
Eeltinkweg 1-1a - Gegevens
Aan dit artikel van de Stichting Oud zelhem werkten mee: |
|
G.J. Weenk: |
bevolkingsregister. |
R.J.J. Weetink: |
genealogie en oude geschriften |
Elly en Harry Somsen: |
kadaster en huisnummers ©www.oudzelhem.nl |
Bronnen: |
Boerderij- en Veldnamen in Zelhem (1998) |
- Over het pand Boerderij Winkel.
-
Huidige benaming
Oudste vermelding: 1382/1383 Oude benaming boerderij: Winkel (1382/1383)
Winckell (1616-1618)
Winckel mett hettsclach (1629)
Winckel(s), in een akte van 1811 wordt geschreven Erve en goed de Winkel of Winkelsgoed genaamd
"Winkels" (de boerderij is naamgever van de wijk)Behoorde tot de: Dunsborger Hattemer Marke Aantal stemmen in de Marke: 1 waar Staat in: Zelhem, later Winkelshoek Verbouwing(en): nieuwbouw c.a. 1848-1850 op een hogere bouwplaats
omstreeks 1911 modernisering voorhuis voor huwelijk - Huidig adres Eeltinkweg 1/1a
- Oude straatnaam De Eeltinkstraat (1829)
- Staat in Winkelshoek
- Verbouwing(en) Nieuwbouw na afbraak
- Eigenaar Willem Lettink, landbouwer
- Woonplaats Zelhem
-
Kadasternummer(s)
B 138 heide
B 284 heide
B 370 heide
B 371 heide
E 882 heide eigenaar: Lettink mede eigenaar in het gemeen
H 43 bouwland
I 58 huis en erfI 59 bouwland
I 60 weiland
I 61 bouwland
I 329 bouwland
I 330 bouwland
K 377 bouwland
Detail uit kadastrale kaart van 1822 (L.C. Machen) -
(E)igenaars - (P)achters
(P)
1598: Truu op Winkell (Markeboek) (E)
1646: Borgemeester Post (Kreynck en Markeboek) (P) 1649: Gosselick tho Winckell (geb ca 1617) (Markeboek) (P) 1700: Hendrik Hijckinck opt´Winkel (OTGB) (P) 1724-1729: Henrik Gosligh en Engele Gerritzen op Winkel in Zelhem (DTB Hengelo Gld) (kerkenreckenboeck Zelhem) (E) 0000: Hendrik Reinier Hogelaar verkoopt hoeve aan Willem Lettink (E) 1822: Willem Lettink (Kadaster), aankoop hoeve (akte, kadaster 1822) voor 2.646 Francken (1. 260 gulden) -
Bevolkingsregister en huisnummers vanaf 1829
1829: 173 Willem Lettink en Engberdina Klein Essiink
1840-1847: 173 W. Lettink en Everdina Klein Essink 1848-1850: 173 W. Lettink en E. Klein Essink ovl. 1849 D 39n Hendrik Jan Lettink en Grada Berendsen 1851-1860: D39 G. Berendsen ovl. 1853, H.J. Lettink in 1858 naar huis C63 Arnoldus Lettink en Johanna Venderink 1861-1870: D42 A. Lettink ovl 1864 en J. Venderink Hendrik Jan Bolsenbroek tr. met wed. Johanna Venderink (van A. Lettink) 1871-1880: D11 H.J. Bolsenbroek en J. Venderink 1881-1900: D11 H.J. Bolsenbroek en J. Venderink Jan Gerard Oosterink tr. 1883 met Everdina Lettink (dochter van A. Lettink en J. Venderink) 1901-1924: D12-D12 H.J. Bolsenbroek, ovl. 1912 en J. Venderink, ovl. 1908 J.G. Oosterink ovl. 1904 en E. Lettink ovl. 1911
Arnoldus Gerhardus Oosterink en Johanna Theodora Luimes (van huis E4)1925-1939: D12-D15-D15 A.G. Oosterink en J.T. Luimes
Jan Berendsen en Everdina Johanna Oosterink komen in 1937 van Doetinchem1940-1964: D15 A.G. Oosterink en H. (Hentje) Buunk 1965-0000: Eeltinkweg 1 A.G. Oosterink en H. Buunk 0000-0000: Eeltinkweg 1 A.G. Oosterink en H. Buunk 0000-0000: Eeltinkweg 1a W.R.C. Keuter en H.E.B. Oosterink -
Veldnamen
De Biezenstru (B 138)
Den Boterboom in den enk gelegen, bouwland aankoop in 1819 voor 150 gulden door Lettink (H 43)
De Brokhorst
De Dijkakker, aankoop in 1891 door Jan Gerhard Oosterink voor 57 gulden
De Geere
De Hofstee
De Maat
Het Slag
Winkels op de kamp bi-j Winkelskamp (I 59)
Winkelsgere (bouwland, weiland)
Winkelskamp (bouwland)
't Winkveld stuk -
Opmerking
Uit: Mensch en land in de middeleeuwen, door B.H. Slicher van Bath. Winkel, erf 1382/83 (Afschriften van rekeningen van de hertogen van Gelre RA.Gelderland. f.35.v.) Zelhem.
Verpondingsregister 1646-1650 in 't Rigterambt Zelhem, door Gerhardt Kreynck:
54-10-8Winckel. Borgemeester Post.
Huys ende hof 1 sch. boulant 6 mlr. 3e gerve
2 koeweydens slecht lant
2 verckens of 6 dlr ende de Pontschattinge Beswaer an de lantschap 4 gl 16 stv. tot thinse.
5 sch. Rogge an Juffr. van Carvenheim den bouman betaelt 2/3 den eygenaer 1/3 deel
opgaende boomenVerband van die aenparten int erve en goet Winkel, alsmede an de weijde het
Grijseslag, voor eene somma van 550 gulden capitael, door Geert Knuivink en
Johanna Mollers ehelieden, an die E. Gooswijn van Bronkhorst en sijnen erven 15 mei 1693
gereg. den 19 sept. 1704
Verband van een 1/9 gedeelte van ’t goed Winkel, door Engelb. Crabbenborg,
richter tot Zelhem, aan de gemeente van ’t selve dorp, voor de collecte of
ontfang der generale middelen desselven carspels 29 aug. 1698
reg. 29 aug. 1698
Peijndinge aen het Meeland, de aenparten int erve en goet Winkel, alsmede de
aenparten aen een weijde het Grijseslag genaamt, neffens ’t Schooneveld onder
Dotinchem door dr. Becker q.q. contra de erfgenamen van Gerrit Knuijvink 18 nov. 1704
Voor onderhoud aan de Lambertikerk gaat Winkels in 1788 met een wagen naar Doetinchem om stenen te halen, vermoedelijk krijgen zij voor weggeld (tolgeld) en vertering onderweg vijf stuivers en acht penningen.
30 mei 1800 Distractie ten gevolge van het decreet hiervoor sub dato 18 april 1802
van het erve en goed de Winkel aangekogt door H.R. Hogelaar en F.A.
BaarkenIn de verkoop akte van 1811 staat:
...Voerbestaande perceel is behalve de ordinaire grondlasten, jaarlijk nog bezwaard met boed Tiend, blauwe guldens, een oortjes Thins en tiend Koorn...26 juni 1828: De Commissie van Verdeling der Mark van Zelhem wijst een aantal morgen en roeden toe in de Heerenheide en de Obbink- en Essinkmark aan den eigenaar van het Erve WINKEL.
... aan elke Whone of Stem wordt 9 morgen toegekend, daarenboven aan de Erven die het regt van schapendrift bezitten 5 morgen, voorts voor elke roede bouwgrond een halve roede veldgrond - dat tengevolge dezer verdeling het voornoemde Erve ontvangt 10 Morgen 446 Roeden, zijnde bereids in de binnenvelden aan dit Erve toegedeeld 3 Morgen 16½ Roede, alles gelijk dit bij eene ter visie gelegde lijst reeds aan de belanghebbenden is kenbaar gemaakt ....
... Dat alverder dit Erve zal bekomen een Perceel heidegrond groot vijf Morgen in het veld schietende voor de Heerenheide en de Obbink- en Essink Mark ...Omstreeks 1925, indeling boerderij:
In het woongedeelte 3 slaapkamers beneden, de woonkamer, de gang (met de Wieme) en de mooie kamer, die op Winkels Kökken werd genoemd. Bedsteden waren er al niet meer, wat modern is voor die tijd.
In de woonkamer, hing het portret van opa en oma Luimers en de foto van Johanna Theodora Oosterink en Arnoldus Gerhardus Oosterink uit 1911 (zie onder). Op de bozem een klokje en porseleinbeeldjes. Onder de hoekkast was de holthoek voor de kachelhöltjes. Midden in de kamer stond het fornuis, waar omheen zich 's winters een groot deel van het leven afspeelde, een uittrektafel en de stoelen tegen de muur als er niet werd gegeten. De vloer was van esters (estrikken) die éénmaal per week werden geschrobd, het water werd afgevoerd door 't göttengat.
Vanuit de kamer kwam je op de götte, waar een pomp stond en een kuulbak voor de melkbussen. Dan kwam de daele, de bodem was van leem, maar keihard, het achterste deel was van steen. Dan was er de koestal voor 7 koeien, een hok voor de kalveren, 2 hokken dvoore varkens en de peerdestal en natuurlijk 't huusken.
In de schuur waren ook varkens en jongvee en een os voor de slacht. Een timmerhok met het gereedschap, zelfs om klompen te maken. In de schuur was ook een kamer waar gekookt werd. Daar was ook de oven om het brood te bakken en het eten warm te houden.
Dan was er nog een eerpelen-hok, een donker hok om de aardappels te bewaren, verder stond achter de hoeve nog de holtlose en het hoenderhok en een grote vier-roegen-barg met ruimte voor de wagens.Omstreeks 1935 vertelde vader Oosterink aan Henk dat de oude hoeve tussen de huidige bouwplaats en Poppink was. Hij wees een plek aan dicht bij de kolk, die aan de grond van Poppink grensde. Hoeve Poppink is de naaste buurman en heden ter dage nog steeds de noodnaober.
Vanaf 24 juni 1943 tot aan het einde van de tweede wereldoorlog heeft Henk Oosterink bij zijn ouders ondergedoken gezeten. Hij weigerde om gevolg te geven aan de oproep van de tewerkstelling in Duitsland. Zijn onderduikplaats heeft hij met behulp van anderen uitgegraven onder zijn moeders slaapkamer. Kort daarna moest zwager Jan zich ook melden en die dook ook onder op Winkels.
Boerderij Winkels heeft meer onderduikers onderdak geboden. Barend Groenenberg, die werkzaam was op het Zelhemse gemeentehuis, kon via de achterdeur op 23 juni 1944 ontvluchten bij de inval door de Duitsers. Bij deze inval werden burgemeester Rijpstra, gemeentesecretaris Wieringa, J. de Korte, W. Middeldorp en H.J. van der Meulen gevangen genomen.
Op 9 september 1944 dook de zieke Dr. Tjalma uit Doetinchem onder op Winkels. Als gevolg daarvan kwam er nog al eens bezoek van de KP Doetinchem op de hoeve om te overleggen met dr. Tjalma. Om boer Nol en Bernard een rustige nacht te geven om biggen te vangen (als een zeug biggen krijgt).
Enige tijd na de bevrijding werd er voor Hanna Oosterink een mooi zwart-bont Fries stamboekstiertje bezorgd, als dank voor haar gastvrijheid en de goede zorgen, van Dr. L.P. Tjalma.In oktober 1944 werden Duitsers ingekwartierd in Winkels. De mooie kamer werd ingericht als bureau van de kapitein. In deze kamer hing het statieportret van koningin Wilhelmina. Op verzoek van mevr. Oosterink werd er zo weinig mogelijk in de kamer veranderd, ook hare majesteit bleef op haar plaats. De onderduikers kwamen om de beurt voor de dag, tijdens de bezetting van de boerderij, zij werden beschouwd als arbeiders en de Duisters lieten hen gewoon hun werk doen.
Krantenartikel uit Arnhemsche courant 18-06-1816
Bronnen: Kronyck van maart 2005 - Zelhemmer onderduiker in ouderhuis door Jan Oonk
Heidi Keuter - De familie geschiedenis door Henk Oosterink
Boerderij- en veldnamen in Zelhem (1998), blz 72, blz 92 krt 16/3,6 en 7
Markeboek Zelhemmer Hattemer Marke 1598-1678, bewerking R.J.J. Weetink (2006), blz 10, (1598, bouwman), blz 76 (1619, bouwman), blz 152 (1640, lijst vervoerders erfgenamen), blz 170 (1646, eigenaar), blz 184 (1648, vervoerder erfgenamen), blz 185 (1649, bouwman en hek tussen Winckel en Eltinck), blz 198 (1653, bouwman en leeftijd bouwman)
OTGB 05.125.
Verpondingskohieren van het kwartier Zutphen 1646-1650 (Kreynck), bewerking R. Weetink (OTGB, 2006), ), blz 35, 72 en 78
Oost Nederlandse Familienamen, hun ontstaan en betekenis (B.J. Hekket, uitgave 1996), blz 420 (hoewel het goed zelf niet is genoemd, wordt wel een uitleg van de naam gegeven)
12 Eeuwen Lambertikerk (Gerrit Rijsdorp, 2007), kerkenreckenboeck 1729 (orgelfonds), blz 95 (Goslich op Winkel)
ORA Landdrostambt Zutphen
Protocol van opdrachten, kentenissen, pandschappen, alsmede renteverschrijvingen
Periode 1696-1805
Genealogiedomein (ECAL),pondschatting 1616-1618 en 1629, transcriptie van A. Lettink en MaatmanGenealogie, kwartierstaat fam.Oosterink www.oudzelhem.eu1e generatie
Bron: Henk Oosterink Artikel door: Herman Jonas en H.M. Somsen. Familie bron: Heidi Keuter Naam: Willem Lettink Geboorteplaats: Datum: ± 1786 Gehuwd met: Engberdina Klein Essink Roepnaam: Everdina Geboortedatum: ± 1786 Overleden: 1849 Zoon(s): Hendrik Jan Geboren /Overleden: 08-06-1811 Arnoldus 1817 Heeft gewoond op: Winkels Beroep: landbouwer Willem Lettink komt waarschijnlijk uit Hummelo en Keppel, zijn beide zonen zijn daar geboren.
Zoon Hendrik jan Lettink trouwt op 29-04-1858 met Janna Beeftink (*28-08-1806)
2e generatie
Bron: Henk Oosterink Artikel door: Herman Jonas en H.M. Somsen Familie bron: Heidi Keuter Naam: Arnoldus Lettink Geboorteplaats: Hummelo en Keppel Datum: 1817 Overleden te: Zelhem Datum: 1864 Vader: Willem Lettink Moeder: Engberdina Kl. Essink Gehuwd met: Johanna Venderink Geboortedatum: 20-03-1818 Overleden: 10-02-1908 Trouwdatum: 29-10-1853 Plaats: Zelhem Dochter(s): Everdina 01-02-1855 †23-08-1911 Maria 01-04-1858 Heeft gewoond op: Winkels Beroep: Landbouwer Na het overlijden van Arnoldus Lettink huwde Johanna Venderink in 1865 met Hendrik Jan Bolsenbroek.
Maria Lettink trouwde op 30-08-1894 met Hendrik ter Wal uit Meppel. Zij hadden een sigarenmakerij op de bovenverdieping van Smidsstraat 16.
3e generatie
Bron: Henk Oosterink Artikel door: Herman Jonas en H.M. Somsen Familie bron: Heidi Keuter Naam: Jan Gerhard Oosterink (van Oldenhave) Geboorteplaats: Zelhem Datum: 29-03-1838 Overleden: Zelhem Datum: 04-11-1904 Vader: Garrit Jan Oosterink Moeder: Berendina Obelink Gehuwd met: Everdina Lettink Geboortedatum: 01-02-1855 Overleden: 23-08-1911 Trouwdatum: 28-03-1883 Plaats: Zelhem Zoon(s): Arnoldus Gerhardus Geboren/Overleden: 09-01-1884 † 22-02-1942 Bernard 06-06-1886 † 29-05-1981 Heeft gewoond op: Winkels Beroep: landbouwer Bernard Oosterink is ongetrouwd gebleven, hij is altijd op Winkels gebleven, hoewel hij een eigen boerderij had in de Nijman.
Hij was de zaakvoerder als zijn broer niet op de hoeve was. Zijn broer was meer de ernstige figuur, terwijl Bernard meer een levensgenieter was. Hij vertelde prachtige stropersverhalen, hoe de veldwachters er tussen genomen werden. Hoe de stropers elkaar waarschuwden. Ieder verhaal besloot hij met woar gebeurd, waarna iedereen prompt zei: jao, achter de Keijenborg.
Ook was Bernard degene die de klusjes deed, hij was erg inventief. Hij wist de zaaimachine zo te veranderen dat het mogelijk was elk formaat zaad met dezelfde machine te zaaien. Ook begon hij te fotograferen met een eigengemaakte camera van een sigarenkistje. Zijn kanon om kippendieven te betrappen was geen succes. De kippen bleven 's nachts niet altijd op de stok slapen en vlogen dan tegen de draad aan die een revolver liet afgaan, waardoor de hele boerderij natuurlijk wakker werd.
Hij was één van de eersten in Zelhem die een motor had.
4e generatie
Bron: Henk Oosterink Artikel door: Herman Jonas en H.M. Somsen Familie bron: Heidi Keuter Naam: Arnoldus Gerhardus Oosterink Roepnaam/bijnaam: Nölle van Winkels Geboorteplaats: Zelhem Datum: 09-01-1884 Overleden te: Zelhem Datum: 22-02-1942 Vader: Jan Gerhard Oosterink Moeder: Everdina Lettink Gehuwd met: Johanna Theodora Luimes Roepnaam: Hanna Geboortedatum: Varsseveld, 21-07-1889 Overleden: Zelhem 02-01-1958 Trouwdatum: 14-06-1911 Plaats: Zelhem Kinderen: Geboren/Overleden: Everdina Johanna 07-05-1913 Gerrit Willem 10-10-1914 Johannes Gerhardus 27-04-1916 †06-09-1972 Hendrik Jan 18-03-1918 Arnoldus Gerhardus 03-07-1920 Johanna Theodora 31-05-1922 Anna Maria 09-01-1924 Bernardia Willemina 18-03-1929 Heeft gewoond op: Winkels Beroep: landbouwer. Wethouder en later
Loco burgermeester van Zelhem
Gezin Oosterink omstreeks 1920 met de 4 oudste kinderen.Foto van Heidi Keuter
Jan Gerhard Oosterink was hij o.a. gemeenteraadslid en daarna wethouder der gemeente Zelhem en als de burgemeester afwezig was loco-burgemeester. Dat laatste was hij in de zomer, als de burgemeester met vakantie was, maar dat viel juist tijdens de roggeoogst. Dagelijks moesten er uiteraard stukken getekend worden, maar was als boer ook druk! Daarom kwam er iedere middag een klerk van het gemeentehuis om stukken te laten tekenen. Eerst ging hij naar boerderij, informeerde waar Oosterink was (op welk stuk land) en stapte daarna op zijn fiets om Oosterink op te zoeken... eindelijk gevonden; ging die op één knie liggen, las 't te tekenen stuk door en plaatste zijn handtekening... en dat ging zo door tot alle stukken getekend waren. De klerk weer op zijn fiets naar het dorp.
De 7 kinderen in 1929, Narda moest nog geboren worden. Foto van Heidi Keuter
5e generatie
Bron: Henk Oosterink Artikel door: Herman Jonas en H.M. Somsen Familie bron: Heidi Keuter Naam: Arnoldus Gerhardus Oosterink Roepnaam: Nol Geboorteplaats: Zelhem Datum: 03-07-1920 Overleden te: Zelhem Datum: 03-01-1995 Gehuwd met: Hentje Buunk Vader: Arnoldus Gerhardus Oosterink Moeder: Johanna Theodora Luimes Heeft gewoond op: Winkels Beroep: landbouwer