Eeltinkweg 1-1a

Eeltinkweg 1-1a - Gegevens

 

Aan dit artikel van de Stichting Oud zelhem werkten mee:

G.J. Weenk:

bevolkingsregister. 

R.J.J. Weetink:

genealogie  en oude geschriften

Elly en Harry Somsen:

kadaster en huisnummers ©www.oudzelhem.nl

Bronnen:

Boerderij- en Veldnamen in Zelhem (1998)

Eeltinkweg 1

  • Over het pand Boerderij Winkel.
  • Huidige benaming



    Oudste vermelding:      1382/1383
    Oude benaming boerderij:      Winkel (1382/1383)
    Winckell (1616-1618)
    Winckel mett hettsclach (1629)
    Winckel(s), in een akte van 1811 wordt geschreven Erve en goed de Winkel of Winkelsgoed genaamd
    "Winkels"  (de boerderij is naamgever van de wijk)
    Behoorde tot de:      Dunsborger Hattemer Marke
    Aantal stemmen in de      Marke:      1 waar
    Staat in:      Zelhem, later Winkelshoek
    Verbouwing(en):      nieuwbouw c.a. 1848-1850 op een hogere bouwplaats
    omstreeks 1911 modernisering voorhuis voor huwelijk
  • Huidig adres Eeltinkweg 1/1a
  • Oude straatnaam De Eeltinkstraat (1829)
  • Staat in Winkelshoek
  • Verbouwing(en) Nieuwbouw na afbraak
  • Eigenaar Willem Lettink, landbouwer
  • Woonplaats Zelhem
  • Kadasternummer(s)
    B 138 heide
    B 284 heide
    B 370 heide
    B 371 heide
    E 882 heide eigenaar: Lettink mede eigenaar in het gemeen
    H 43 bouwland
    I 58 huis en erf
    I 59 bouwland
    I 60 weiland
    I 61 bouwland
    I 329 bouwland
    I 330 bouwland
    K 377 bouwland


    kadasterkaartDetail uit kadastrale kaart van 1822 (L.C. Machen)

  • (E)igenaars - (P)achters
     

    (P)

    1598: Truu op Winkell (Markeboek)

    (E)

    1646: Borgemeester Post (Kreynck en Markeboek)
    (P) 1649: Gosselick tho Winckell (geb ca 1617) (Markeboek)
    (P) 1700: Hendrik Hijckinck opt´Winkel (OTGB)
    (P) 1724-1729: Henrik Gosligh en Engele Gerritzen op Winkel in Zelhem (DTB Hengelo Gld) (kerkenreckenboeck Zelhem)
    (E) 0000: Hendrik Reinier Hogelaar verkoopt hoeve aan Willem Lettink
    (E) 1822: Willem Lettink (Kadaster), aankoop hoeve (akte, kadaster 1822) voor 2.646 Francken (1. 260 gulden)

       

  • Bevolkingsregister en huisnummers vanaf 1829

     

    1829:  173

    Willem Lettink en Engberdina Klein Essiink

    1840-1847: 173 W. Lettink en Everdina Klein Essink
    1848-1850: 173 W. Lettink en E. Klein Essink ovl. 1849
      D 39n Hendrik Jan Lettink en Grada Berendsen
    1851-1860: D39 G. Berendsen ovl. 1853, H.J. Lettink in 1858 naar huis C63
        Arnoldus Lettink en Johanna Venderink
    1861-1870: D42 A. Lettink ovl 1864 en J. Venderink
        Hendrik Jan Bolsenbroek tr. met wed. Johanna Venderink (van A. Lettink)
    1871-1880: D11 H.J. Bolsenbroek en J. Venderink
    1881-1900: D11 H.J. Bolsenbroek en J. Venderink
        Jan Gerard Oosterink tr. 1883 met Everdina Lettink (dochter van A. Lettink en J. Venderink)
    1901-1924: D12-D12 H.J. Bolsenbroek, ovl. 1912 en J. Venderink, ovl. 1908
        J.G. Oosterink ovl. 1904 en E. Lettink ovl. 1911
    Arnoldus Gerhardus Oosterink en Johanna Theodora Luimes (van huis E4)
    1925-1939: D12-D15-D15  A.G. Oosterink en J.T. Luimes
    Jan Berendsen en Everdina Johanna Oosterink komen in 1937 van Doetinchem
    1940-1964: D15 A.G. Oosterink en H. (Hentje) Buunk
    1965-0000: Eeltinkweg 1 A.G. Oosterink en H. Buunk
    0000-0000: Eeltinkweg 1 A.G. Oosterink en H. Buunk
    0000-0000: Eeltinkweg 1a W.R.C. Keuter en H.E.B. Oosterink

      

  • Veldnamen

     

    De Biezenstru (B 138)
    Den Boterboom in den enk gelegen, bouwland aankoop in 1819 voor 150 gulden door Lettink (H 43)
    De Brokhorst
    De Dijkakker, aankoop in 1891 door Jan Gerhard Oosterink voor 57 gulden
    De Geere
    De Hofstee
    De Maat
    Het Slag
    Winkels op de kamp bi-j Winkelskamp (I 59)
    Winkelsgere (bouwland, weiland)
    Winkelskamp (bouwland)
    't Winkveld stuk

  • Opmerking

     

    Uit: Mensch en land in de middeleeuwen, door B.H. Slicher van Bath.

    Winkel, erf 1382/83 (Afschriften van rekeningen van de hertogen van Gelre RA.Gelderland. f.35.v.) Zelhem.

    Verpondingsregister 1646-1650 in 't Rigterambt Zelhem, door Gerhardt Kreynck:

    54-10-8   
    Winckel. Borgemeester Post.
    Huys ende hof 1 sch. boulant 6 mlr. 3e gerve
    2 koeweydens slecht lant
    2 verckens of 6 dlr ende de Pontschattinge Beswaer an de lantschap 4 gl 16 stv. tot thinse.
    5 sch. Rogge an Juffr. van Carvenheim den bouman betaelt 2/3 den eygenaer 1/3 deel
    opgaende boomen

     

    Verband van die aenparten int erve en goet Winkel, alsmede an de weijde het
    Grijseslag, voor eene somma van 550 gulden capitael, door Geert Knuivink en
    Johanna Mollers ehelieden, an die E. Gooswijn van Bronkhorst en sijnen erven 15 mei 1693
    gereg. den 19 sept. 1704

    Verband van een 1/9 gedeelte van ’t goed Winkel, door Engelb. Crabbenborg,
    richter tot Zelhem, aan de gemeente van ’t selve dorp, voor de collecte of
    ontfang der generale middelen desselven carspels 29 aug. 1698
    reg. 29 aug. 1698

    Peijndinge aen het Meeland, de aenparten int erve en goet Winkel, alsmede de
    aenparten aen een weijde het Grijseslag genaamt, neffens ’t Schooneveld onder
    Dotinchem door dr. Becker q.q. contra de erfgenamen van Gerrit Knuijvink 18 nov. 1704

    Voor onderhoud aan de Lambertikerk gaat Winkels in 1788 met een wagen naar Doetinchem om stenen te halen, vermoedelijk krijgen zij voor weggeld (tolgeld) en vertering onderweg vijf stuivers en acht penningen.

    30 mei 1800 Distractie ten gevolge van het decreet hiervoor sub dato 18 april 1802
    van het erve en goed de Winkel aangekogt door H.R. Hogelaar en F.A.
    Baarken

    In de verkoop akte van 1811 staat:
    ...Voerbestaande perceel is behalve de ordinaire grondlasten, jaarlijk nog bezwaard met boed Tiend, blauwe guldens, een oortjes Thins en tiend Koorn...

    26 juni 1828: De Commissie van Verdeling der Mark van Zelhem wijst een aantal morgen en roeden toe in de Heerenheide en de Obbink- en Essinkmark aan den eigenaar van het Erve WINKEL.
    ... aan elke Whone of Stem wordt 9 morgen toegekend, daarenboven aan de Erven die het regt van schapendrift bezitten 5 morgen, voorts voor elke roede bouwgrond een halve roede veldgrond - dat tengevolge dezer verdeling het voornoemde Erve ontvangt 10 Morgen 446 Roeden, zijnde bereids in de binnenvelden aan dit Erve toegedeeld 3 Morgen 16½ Roede, alles gelijk dit bij eene ter visie gelegde lijst reeds aan de belanghebbenden is kenbaar gemaakt ....
    ... Dat alverder dit Erve zal bekomen een Perceel heidegrond groot vijf Morgen in het veld schietende voor de Heerenheide en de Obbink- en Essink Mark ...

    Omstreeks 1925, indeling boerderij:
    In het woongedeelte 3 slaapkamers beneden, de woonkamer, de gang (met de Wieme) en de mooie kamer, die op Winkels Kökken werd genoemd. Bedsteden waren er al niet meer, wat modern is voor die tijd.
    In de woonkamer, hing het portret van opa en oma Luimers en de foto van Johanna Theodora Oosterink en Arnoldus Gerhardus Oosterink uit 1911 (zie onder). Op de bozem een klokje en porseleinbeeldjes. Onder de hoekkast was de holthoek voor de kachelhöltjes. Midden in de kamer stond het fornuis, waar omheen zich 's winters een groot deel van het leven afspeelde, een uittrektafel en de stoelen tegen de muur als er niet werd gegeten. De vloer was van esters (estrikken) die éénmaal per week werden geschrobd, het water werd afgevoerd door 't göttengat.
    Vanuit de kamer kwam je op de götte, waar een pomp stond en een kuulbak voor de melkbussen. Dan kwam de daele, de bodem was van leem, maar keihard, het achterste deel was van steen. Dan was er de koestal voor 7 koeien, een hok voor de kalveren, 2 hokken dvoore varkens en de peerdestal en natuurlijk 't huusken.
    In de schuur waren ook varkens en jongvee en een os voor de slacht. Een timmerhok met het gereedschap, zelfs om klompen te maken. In de schuur was ook een kamer waar gekookt werd. Daar was ook de oven om het brood te bakken en het eten warm te houden.
    Dan was er nog een eerpelen-hok, een donker hok om de aardappels te bewaren, verder stond achter de hoeve nog de holtlose en het hoenderhok en een grote vier-roegen-barg met ruimte voor de wagens.

    Omstreeks 1935 vertelde vader Oosterink aan Henk dat de oude hoeve tussen de huidige bouwplaats en Poppink was. Hij wees een plek aan dicht bij de kolk, die aan de grond van Poppink grensde. Hoeve Poppink is de naaste buurman en heden ter dage nog steeds de noodnaober.

    Vanaf 24 juni 1943 tot aan het einde van de tweede wereldoorlog heeft Henk Oosterink bij zijn ouders ondergedoken gezeten. Hij weigerde om gevolg te geven aan de oproep van de tewerkstelling in Duitsland. Zijn onderduikplaats heeft hij met behulp van anderen uitgegraven onder zijn moeders slaapkamer. Kort daarna moest zwager Jan zich ook melden en die dook ook onder op Winkels.

    Boerderij Winkels heeft meer onderduikers onderdak geboden. Barend Groenenberg, die werkzaam was op het Zelhemse gemeentehuis, kon via de achterdeur op 23 juni 1944 ontvluchten bij de inval door de Duitsers. Bij deze inval werden burgemeester Rijpstra, gemeentesecretaris Wieringa, J. de Korte, W. Middeldorp en H.J. van der Meulen gevangen genomen.

    Op 9 september 1944 dook de zieke Dr. Tjalma uit Doetinchem onder op Winkels. Als gevolg daarvan kwam er nog al eens bezoek van de KP Doetinchem op de hoeve om te overleggen met dr. Tjalma. Om boer Nol en Bernard een rustige nacht te geven om biggen te vangen (als een zeug biggen krijgt).
    Enige tijd na de bevrijding werd er voor Hanna Oosterink een mooi zwart-bont Fries stamboekstiertje bezorgd, als dank voor haar gastvrijheid en de goede zorgen, van Dr. L.P. Tjalma.

    In oktober 1944 werden Duitsers ingekwartierd in Winkels. De mooie kamer werd ingericht als bureau van de kapitein. In deze kamer hing het statieportret van koningin Wilhelmina. Op verzoek van mevr. Oosterink werd er zo weinig mogelijk in de kamer veranderd, ook hare majesteit bleef op haar plaats. De onderduikers kwamen om de beurt voor de dag, tijdens de bezetting van de boerderij, zij werden beschouwd als arbeiders en de Duisters lieten hen gewoon hun werk doen.

     

    Winkel Arnhemsche courant 18 06 1816 1 
    Krantenartikel uit Arnhemsche courant 18-06-1816

    Bronnen:

    Kronyck van maart 2005 - Zelhemmer onderduiker in ouderhuis door Jan Oonk
    Heidi Keuter - De familie geschiedenis door Henk Oosterink
    Boerderij- en veldnamen in Zelhem (1998), blz 72, blz 92 krt 16/3,6 en 7
    Markeboek Zelhemmer Hattemer Marke 1598-1678, bewerking R.J.J. Weetink (2006), blz 10, (1598, bouwman), blz 76 (1619, bouwman), blz 152 (1640, lijst vervoerders erfgenamen), blz 170 (1646, eigenaar), blz 184 (1648, vervoerder erfgenamen), blz 185 (1649, bouwman en hek tussen Winckel en Eltinck), blz 198 (1653, bouwman en leeftijd bouwman)
    OTGB 05.125.
    Verpondingskohieren van het kwartier Zutphen 1646-1650 (Kreynck), bewerking R. Weetink (OTGB, 2006), ), blz 35, 72 en 78
    Oost Nederlandse Familienamen
    , hun ontstaan en betekenis (B.J. Hekket, uitgave 1996), blz 420 (hoewel het goed zelf niet is genoemd, wordt wel een uitleg van de naam gegeven)
    12 Eeuwen Lambertikerk (Gerrit Rijsdorp, 2007), kerkenreckenboeck 1729 (orgelfonds), blz 95 (Goslich op Winkel)
    ORA Landdrostambt Zutphen
    Protocol van opdrachten, kentenissen, pandschappen, alsmede renteverschrijvingen
    Periode 1696-1805
    Genealogiedomein (ECAL),pondschatting 1616-1618 en 1629, transcriptie van A. Lettink en Maatman

     
    Genealogie, kwartierstaat  fam.Oosterink                                                                                            www.oudzelhem.eu

    1e generatie

     
    Bron:  Henk Oosterink Artikel door:  Herman Jonas en H.M. Somsen.
    Familie bron:  Heidi Keuter    
    Naam:  Willem Lettink    
    Geboorteplaats:    Datum:  ± 1786
    Gehuwd met:  Engberdina Klein Essink    
    Roepnaam:  Everdina    
    Geboortedatum:  ± 1786 Overleden:  1849
    Zoon(s):  Hendrik Jan Geboren /Overleden: 08-06-1811
      Arnoldus   1817
           
    Heeft gewoond op:  Winkels    
    Beroep:  landbouwer    
     
    handtekening handtekening1

    Willem Lettink komt waarschijnlijk uit Hummelo en Keppel, zijn beide zonen zijn daar geboren.

    Zoon Hendrik jan Lettink trouwt op 29-04-1858 met Janna Beeftink (*28-08-1806)


     

    2e generatie

     Bron:  Henk Oosterink Artikel door:  Herman Jonas en H.M. Somsen 
     Familie bron:  Heidi Keuter    
    Naam:  Arnoldus Lettink     
    Geboorteplaats:  Hummelo en Keppel  Datum:  1817
    Overleden te:  Zelhem Datum:  1864
    Vader:  Willem Lettink Moeder:  Engberdina Kl. Essink
    Gehuwd met:  Johanna Venderink    
    Geboortedatum:  20-03-1818  Overleden:  10-02-1908
    Trouwdatum:  29-10-1853  Plaats:  Zelhem
    Dochter(s):  Everdina    01-02-1855  †23-08-1911
      Maria   01-04-1858
           
    Heeft gewoond op:  Winkels    
     Beroep:  Landbouwer     

    Na het overlijden van Arnoldus Lettink huwde Johanna Venderink in 1865 met Hendrik Jan Bolsenbroek.

    Maria Lettink trouwde op 30-08-1894 met Hendrik ter Wal uit Meppel. Zij hadden een sigarenmakerij op de bovenverdieping van Smidsstraat 16. 


     

    3e generatie

    Bron:  Henk Oosterink Artikel door: Herman Jonas en H.M. Somsen
    Familie bron:  Heidi Keuter    
    Naam:  Jan Gerhard Oosterink (van Oldenhave)    
    Geboorteplaats:  Zelhem Datum:  29-03-1838
    Overleden:  Zelhem Datum:  04-11-1904 
    Vader:  Garrit Jan Oosterink Moeder:  Berendina Obelink 
    Gehuwd met:  Everdina Lettink     
    Geboortedatum:  01-02-1855  Overleden:  23-08-1911 
    Trouwdatum:  28-03-1883 Plaats:  Zelhem
    Zoon(s):  Arnoldus Gerhardus  Geboren/Overleden:  09-01-1884 † 22-02-1942
      Bernard    06-06-1886 † 29-05-1981
           
     Heeft gewoond op:  Winkels     
    Beroep:  landbouwer     
       

    Bernard Oosterink is ongetrouwd gebleven, hij is altijd op Winkels gebleven, hoewel hij een eigen boerderij had in de Nijman.

    Hij was de zaakvoerder als zijn broer niet op de hoeve was. Zijn broer was meer de ernstige figuur, terwijl Bernard meer een levensgenieter was. Hij vertelde prachtige stropersverhalen, hoe de veldwachters er tussen genomen werden. Hoe de stropers elkaar waarschuwden. Ieder verhaal besloot hij met woar gebeurd, waarna iedereen prompt zei: jao, achter de Keijenborg.
    Ook was Bernard degene die de klusjes deed, hij was erg inventief. Hij wist de zaaimachine zo te veranderen dat het mogelijk was elk formaat zaad met dezelfde machine te zaaien. Ook begon hij te fotograferen met een eigengemaakte camera van een sigarenkistje. Zijn kanon om kippendieven te betrappen was geen succes. De kippen bleven 's nachts niet altijd op de stok slapen en vlogen dan tegen de draad aan die een revolver liet afgaan, waardoor de hele boerderij natuurlijk wakker werd.
    Hij was één van de eersten in Zelhem die een motor had.

     
     

    4e generatie

     
    winkels8

    Bron:  Henk Oosterink Artikel door:  Herman Jonas en H.M. Somsen
    Familie bron:  Heidi Keuter    
    Naam:  Arnoldus Gerhardus Oosterink     
    Roepnaam/bijnaam:  Nölle van Winkels     
    Geboorteplaats:  Zelhem  Datum:  09-01-1884
    Overleden te:  Zelhem Datum:  22-02-1942 
    Vader:  Jan Gerhard Oosterink Moeder:  Everdina Lettink
    Gehuwd met:  Johanna Theodora Luimes     
    Roepnaam:  Hanna    
    Geboortedatum:  Varsseveld, 21-07-1889  Overleden:  Zelhem 02-01-1958 
    Trouwdatum:  14-06-1911  Plaats:   Zelhem 
    Kinderen:    Geboren/Overleden:   
      Everdina Johanna    07-05-1913
      Gerrit Willem   10-10-1914
      Johannes Gerhardus   27-04-1916 †06-09-1972
      Hendrik Jan   18-03-1918
      Arnoldus Gerhardus   03-07-1920
      Johanna Theodora   31-05-1922
      Anna Maria   09-01-1924 
      Bernardia Willemina    18-03-1929 
           
    Heeft gewoond op:  Winkels    
    Beroep:  landbouwer. Wethouder en later
    Loco burgermeester van Zelhem
       

     
    winkels5
    Gezin Oosterink omstreeks 1920 met de 4 oudste kinderen.Foto van Heidi Keuter 
     

    Jan Gerhard Oosterink was hij o.a. gemeenteraadslid en daarna wethouder der gemeente Zelhem en als de burgemeester afwezig was loco-burgemeester. Dat laatste was hij in de zomer, als de burgemeester met vakantie was, maar dat viel juist tijdens de roggeoogst. Dagelijks moesten er uiteraard stukken getekend worden, maar was als boer ook druk! Daarom kwam er iedere middag een klerk van het gemeentehuis om stukken te laten tekenen. Eerst ging hij naar boerderij, informeerde waar Oosterink was (op welk stuk land) en stapte daarna op zijn fiets om Oosterink op te zoeken... eindelijk gevonden; ging die op één knie liggen, las 't te tekenen stuk door en plaatste zijn handtekening... en dat ging zo door tot alle stukken getekend waren. De klerk weer op zijn fiets naar het dorp.

    winkels6
    De 7 kinderen in 1929, Narda moest nog geboren worden. Foto van Heidi Keuter

     

    5e generatie


    Bron:  Henk Oosterink Artikel door:  Herman Jonas en H.M. Somsen
    Familie bron:  Heidi Keuter     
    Naam:  Arnoldus Gerhardus Oosterink     
    Roepnaam:  Nol     
    Geboorteplaats:  Zelhem  Datum:  03-07-1920 
    Overleden te: Zelhem Datum:  03-01-1995
    Gehuwd met:  Hentje Buunk     
    Vader:  Arnoldus Gerhardus Oosterink  Moeder:  Johanna Theodora Luimes  
           
    Heeft gewoond op:  Winkels     
    Beroep:  landbouwer     
      


Pagina 2 van 2