Door Bennie Eenink
Kriegsbegeisterung ver zwjpg

Kriegsbegeisterung (oorlogsenthousiasme) in Munster.
Als we de geschiedenisboekjes mogen geloven was de Eerste Wereldoorlog voor veel Duitsers een welkom avontuur. Voor Kerstmis was iedereen weer thuis en kon Duitsland de overwinning vieren. Massaal trok men de straat op en veel jonge mannen werden vrijwillig soldaat.
Graafschapbode 28 7 14 GEREED

Of het enthousiasme overal zo groot was is maar de vraag. In de kleine steden en dorpen en op het platteland hadden veel mensen angst voor de oorlog. Voor de boeren was het helemaal een drama. Wie moest de oogst van het land halen? En wie zorgde  voor het vee? Een kritisch geluid in de Graafschapbode van 31 juli 1914.
Graafschapbode 31 jul 1914 1

Overal op het platteland van de betrokken landen waren de problemen groot. Een verslag uit Oostenrijk.
Rot Nieuwsblad 1 8 1914 V6

Mobilmachung (mobilisatie) in Ahaus
Ahaus ver

Een bericht uit Dinxperlo:

GB 14 sept 1915 V2
Suderwick gereed
Hulzer Willem 2

Wie kent hem niet, Willem Wilterdink (1926-2011), alias Hulzer Willem. Hij was landbouwer, handelaar in varkens maar toch vooral bekend als cabaretier, schrijver en dichter. 

 

In 1987 verscheen zijn boek:Verhalen van de grens. In dat boek is een prachtig hoofdstuk te vinden over zijn Duitse buren en hun voorliefde voor de oorlog. 

Willem haalt in dat hoofdstuk herinneringen op aan de oude Duitse buurman August. Eindeloos kon August vertellen over zijn avonturen tijdens de Frans-Duitse oorlog in 1870-1871. Ook vertelt Willem over de vier zonen van August, die in de Eerste Wereldoorlog tegen Frankrijk vochten. De jongste sneuvelde al de derde dag van de oorlog in België, de tweede stikte in de Vlaamse modder en de derde verloor zijn ene been in Rusland. De vierde kwam ongeschonden weer thuis en zijn beide zoons stonden in 1940 klaar om met Hitler op te trekken. De oudste ...starb den Heldentod für sein Vaterland.... De jongste kwam weer thuis met een stijve linkerarm, want zo vertelt Willem: ...z'n ene spierbal was in de Ardenner sneeuw blijven liggen... Van de jongste generatie was er ook weer één vrijwillig bij de de Bundeswehr gegaan. Hulzer Willem eindigt zijn boeiende verhaal met: ...militairisme, ik heb er het fijne nooit van begrepen ...


Ook in onze Duitse grensregio stonden in de zomer van 1914 de kranten vol met juichende verhalen over de oorlog. Een paar citaten uit het Niederrheinisches Volksblatt, Gocher Zeitung van 31 juli 1914.
...De extra uitgave van kranten en aanplakbiljetten veroorzaakten onder de burgers grote opwinding. Tot in de late avonduren trokken de zingende groepen jongeren door de straten van Goch ... Militaire posten hadden reeds alle belangrijke bruggen en stations bezet. De bevolking wachtte op de mobilisatie en wenste de oorlog....

german soldiers in a railroad car on the way to the front during early world war i taken in 1914 taken from greatwar nl site72 dpi ver
Ausflug nach Paris, (Bildarchiv Preußischer Kulturbesitz/Franz Tellgmann)

Naarmate de oorlog langer duurde nam de onvrede toe...
Volksvriend 26 10 1916 V3 Uit de Volksvriend van 26-10-1916
 

In de loop van de oorlog werden vaak krijgsgevangenen ingezet bij het werk op de boerderijen. Dat had niet altijd het gewenste resultaat zoals dit stukje uit de Tribune van 8 mei 1917 laat zien.
De Tribune 8 mei 1917

Uit de Graafschapbode van 3 augustus 1915:

GB 3 aug 1915

 

Back to top