Bron: Div. boeken en Bert Schieven

Artikel door: Bert Schieven.

Op 14 januari 1945 stort een Duits jachtvliegtuig van het type Focke Wulf neer aan de Vremanstraat.

Meer informatie over deze crash vindt u onder de rubriek  Luchtoorlog.

 

Op 6 februari 1945 werden A.G. Hebbink en D. Jolink gearresteerd, zij kwamen vrij op 28 maart 1945.

download

                                                                           Een V1 in de vlucht.

In februari 1945 is een V1 in de gemeente terecht gekomen, waarbij de boerderijen Jolink en Tenk zwaar beschadigd werden. 

In februari 1945 werd Zelhem opnieuw overspoeld door grote groepen Duitse militairen, deze keer betrof het eenheden van de 116de pantserinfanteriedivisie, bekend als de Windhund-divisie. De generale staf van deze divisie richte hun hoofdkwartier te Halle in. Ondermeer de boerderij van Leuvenink en het bedrijf van Coops werden hiervoor in beslag genomen. Deze eenheden kwamen hier om weer op sterkte te komen. Ze werden verspreid over de gehele gemeente ingekwartierd. In de Velswijkse school werd een militair hospitaal ingericht. Onder anderen de hospikken Helmut Sporl en Fred Scheltz, beide ingekwartierd bij meester Tieken, waren hier actief. In de molen aan de Wiekenweg werd een voorraaddepot ingericht, waaronder een groot aantal gestolen fietsen. De bewaking berustte bij een vijftal militairen onder commando van Paul Middel. Tot slot streek er van deze 116de divisie nog een afdeling veldartillerie neer in de Meene. Hun stukken geschut stonden gecamoufleerd opgesteld in het Pelikaansbos en het bos van Buunk.
Ongeveer tegelijkertijd met de 116de divisie, in februari 1945, verscheen er nog een eenheid van de Waffen-SS ten tonele, waaronder diverse Nederlandse SS-soldaten die onder meer hadden behoord tot de 5de SS-pantserdivisie Wiking. Eigenlijk was deze groep een samenraapsel van diverse divisies die op de terugtocht bij elkaar waren gevoegd, alles bij elkaar nog zo’n honderd man sterk. Zij werden hoofdzakelijk tussen Zelhem en Halle ingekwartierd.

De meeste Duitse legereenheden trokken in maart 1945, met het naderen van de frontlijn, terug tot achter het Twentekanaal. Wel werden er overal kleine groepen met pantserafweerkanonnen en machinegeweren ter verdediging achtergelaten, vooral rond Halle, Halle-Heide en Zelhem aangevuld met kleine groepen van de 346ste infanterie- en de 15de pantsergrenadierdivisie. Het zwaartepunt van hun verdediging lag in Halle langs de Landstraat en de Varsseveldseweg en in Zelhem langs de Halseweg bij het Pelikaansbos, maar overal op kruisingen en langs doorgangswegen werden verdedigende stellingen opgeworpen. Een grote voorraad munitie voor deze troepen werd opgeslagen in de school te Wolfersveen.

 

Zelhem Markt Looman Nusselder

                             Schade aan panden op de Markt. vlnr Looman, Nusselder en Looman ( Remmelink ).                          

Op 21 maart 1945 werd Zelhem om 17.00 uur voor de eerste keer gebombardeerd. Bij dit bombardement werden 13 bewoners gedood. De materiële schade was gering. 

Morgens om 6.30 uur werd Zelhem op 24 maart 1945 voor de tweede keer gebombardeerd, waarbij gelukkig geen slachtoffers vielen. Ditmaal was de materiele schade aanzienlijk. In deze dagen, toen vrijwel geen boer zich met paard en wagen op de weg durfde te begeven, moest de landbouwer H. Oldenhave uit de Oosterwijk hooi leveren in Doetinchem, waar hij bij een luchtaanval dodelijk getroffen werd.
Ook Halle bracht zijn offers. De Ned. Herv. Kerk en de woningen van Lovink en Hofs werden verwoest.

Meer informatie over de luchtaanvallen vindt u onder de rubriek  Luchtoorlog en Oorlogsschade.

Op 25 maart was het Engelse 2de leger, gevolgd door het Canadese 1ste leger, er bij Wesel in geslaagd om de Rijn over te steken. De bevrijding van de Achterhoek was toebedeeld aan het Canadese 2de legercorps en het Engelse 30ste legercorps. De Engelsen, onder leiding van sir Brian Horrocks, kregen het oostelijke deel van de Achterhoek als doel, de Canadezen onder bevel van G.G. Simonds het westelijke deel. De grens lag globaal langs de lijn Terborg, Zelhem, Ruurlo, Borculo.

Op 26 maart 1945 stort langs de Jolinkdijk een Duitse nachtjager, van het type Messerschmitt  neer.

Meer informatie over deze crash vindt u onder de rubriek  Luchtoorlog.

 wrak dwarsdijk

                                                         Het wrak van de B17 aan de Dwarsdijk.

Op 30 maart 1945, Goede Vrijdag, om ongeveer 16.30 uur, twee dagen voor de bevrijding, kwam een B-17G van de het 358 Squadron van de 303 Bomb Group van de Achtste USAAF bij de, kruising Dwarsdijk-Heisterboomdijk in het Wolfersveen terecht.

Meer informatie over deze crash vindt u onder de rubriek Luchtoorlog.

Ook op 30 maart 1945 stort tegenover Nijmansedijk 7 een Spitfire, die behoorde tot het 412e Squadron van de Royal Canadian Airforce neer.
Meer informatie over deze crash vindt u onder de rubriek Luchtoorlog.

Op 3 of 4 april 1945 stort in de Velswijk nog een geallieerd vliegtuig neer van onbekende herkomst.
Tot op heden geen verdere details bekend over deze crash.