Ds. Bartholomeüs de   Planque    Stichting Oud Zelhem
       
 Bron:  12 Eeuwen Lambertikerk  Artikel door:  H. Jonas en H.M. Somsen
 Auteur:  Gerrit Rijsdorp    
       
 Naam:  Bartholomeüs de Planque    
In functie:  1896 - 1930    
 Geboorteplaats:  Amsterdam  Datum:  08-01-1860
 Overleden te:  Zelhem  Datum:  02-08-1942
 Vader:  Pieter Antonie de Planque  Moeder:  Catharina van de Walle
 Gehuwd met:  Maria Eigeman  Geboortedatum:  01-12-1864, Katwijk 
Trouwdatum:  06-08-1885 Plaats:  Loosdrecht
 Overleden:  Zelhem   Datum:  26-01-1942 
       
 Kinderen:    Geboren/ Overleden:  
   Pieter Antonie    20-02-1887
   Hendrik Willem    16-03-1888
   Paulus Marius    05-03-1889
   Catharina    28-07-1890 † 02-09-1932
   Beatrix Regina tr. J. Rijpstra    06-02-1892 † 25-05-1988
   Jacoba Johana Olivia    10-05-1893 † 26-03-1929
   Bernard Adriaan    31-01-1895 † 19-09-1921
   Maria Elisabeth Louisa    30-09-1897 † 03-09-1932
       
Heeft gewoond aan:    nieuwe-pastorie-1858 
 Doetinchemseweg 2
   
Na het emeritaat:   Halseweg 25    
       

 

 Pastorie image001Pastorie Doetinchemseweg 2. Foto 12 eeuwen Lambertikerk
planque

 Dominee en mevrouw de Planque
planque Het Vaderland 04 04 1925

Krantenartikel uit Het Vaderland 04-04-1925
Planque 11 03 1930

Krantenartikel uit het Utrechts Dagblad van 11-03-1930
Ds Planque de 1940

Krantenartikel uit 1940
Planque De courant 06 08 1942

Krantenartikel uit De courant 06-08-1942

Bartholomeüs de Planque
Door G. Rijsdorp
de Planque uit 12 eeuwen Bartholomeus de Planque *Amsterdam 8-1-1860. Overleden Zelhem 2-8-1942 akte 46. Zoon van Pieter Antonie en Catharina van der Walle. Gehuwd met Maria Eigeman *Katwijk ZH 1-12-1864. Kinderen: Pieter Antonie *Ressen (Gld) 20-2- 1887, Hendrik Willem *Ressen 16-3-1888, Paulus Marius *Gendringen 5-3-1889, Catharina *Gendringen 28-7-1890, Beatrix Regina *Gendringen 6-2-1892, huwt met Johannes Rijpstra *Wonseradeel 29-7-1889 die per 1 maart 1939 burgemeester van Zelhem wordt, Jacoba Johana Olivia *Gendringen 10-5-1893, Bernard Adriaan *Gendringen 30-1-1895, Maria Elisabeth Louisa *Zelhem 30-9-1897 overlijdt in Arnhem 3-9-1932. Het huis aan de Halseweg, hoek Brinkweg is omstreeks 1930 gebouwd in opdracht van een zoon van ds. De Planque. Het werd door hem De Nije Wehme genoemd omdat zijn ouders na het emeritaat van de dominee daarin zijn gaan wonen. In feite een onterechte benaming, daar het geen pastorie was.

Ds. De Planque studeert theologie in Amsterdam 1879-1883. Kandidaat Noord-Holland 1884. Predikant Ressen 22-3-1885. Gendringen 24-6-1888. Zelhem 11- 8-1896. Is emeritus op 12-7-1930 en houdt op 13 juli zijn afscheidspreek.

De beroeping
Wanneer de beroepingscommissie aan het werk gaat, vraagt de kerkenraad wederom het traktement te verhogen en wel van ƒ 1.350,- naar ƒ 1.500,-. Dat is dan het bedrag zonder de rijkstoelage van ƒ 575,-, die nog uit vroeger tijden stamt. De kerkvoogdij schrijft op 11 februari 1896 terug dat zij niet in staat is die verhoging te betalen vanwege de lage inkomsten. Er is zeker behoefte aan verhoging van de inkomsten, maar met het oog op de verschillende toestanden op kerkelijk gebied alhier is een verhoging van de hoofdelijke omslag niet raadzaam. Uiteindelijk stemmen de kerkvoogden in september van dat jaar toch in met de gevraagde verhoging van ƒ 150,-. Na nog enkele bedankjes is het ds. De Planque die het beroep aanneemt. Op zondag 12 juli 1896 wordt hij bevestigd door de consulent met een preek over Jesaja 55 vers 11 en de intredepreek van ds. De Planque gaat over 2 Corinthe 4 vers 5b.

Ook nu weer komt min of meer regelmatig de personele belasting (de belasting op huizen) aan de orde. Predikanten vinden dat die door de kerkvoogdij moet worden betaald. Predikanten hebben immers ‘vrij wonen’ en naast het onderhoud van de pastorie, behoort daarbij toch ook de belasting! De kerkvoogden denken daar anders over en zelfs tot in 1906 wordt daarover met de predikant nog gecorrespondeerd.

Eind 1919 is ds. De Planque genoodzaakt het werk voor negen tot twaalf maanden neer te leggen wegens ziekte. De kerkenraad zou tijdelijk een hulpprediker willen aanstellen op een salaris van ƒ 1500,- maar de kerkvoogden vinden dat teveel. Zij stellen ƒ 600,- beschikbaar voor het zondags preken, catechiseren en ziekenbezoek door predikanten uit de omgeving als liefdebeurten. Wanneer ds. De Planque in 1925 veertig jaar predikant is, wordt hij bij Koninklijk Besluit van 24 maart 1925 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Die benoeming zal gebaseerd zijn op zijn kwaliteiten als predikant in Ressen en Gendringen, waar hij initiatiefnemer is geweest voor het oprichten van een christelijke school in Bontebrug en tevens zijn predikantschap in Zelhem. Op medisch advies moet ds. De Planque midden 1929 weer minimaal zes weken rust nemen. Volgens diverse kerkvoogden is het de zorg van de predikant om bij ziekte of verhindering zelf te voorzien in de spreekbeurten door anderen te vragen en ook de kosten daarvan te betalen. Andere kerkvoogden betogen dat die kosten voor zes weken gemakkelijk door de kerkvoogdij betaald kunnen worden en dat barmhartigheid jegens de zieke moet worden betracht omdat die misschien nooit meer aan werken toekomt. Men besluit gedurende zes weken de reiskosten voor de vervangers te betalen en dan weer verder te zien. Zijn gezondheid noodzaakt ds. De Planque op 13 juli 1930 zijn afscheidspreek te houden. Hij is tenslotte 70 jaar. Maar het is niet het einde van zijn werkzaamheden. De bijbelkring in De Heidenhoek blijft hij leiden naast nog andere werkzaamheden tot einde 1933.

Ds De Planque is na zijn emeritaat in het huis aan de Halseweg 25/hoek Brinkweg gaan wonen. Het is gebouwd in opdracht van een van zijn kinderen, die van plan was er na zijn pensioenering te gaan wonen. Op een ansichtkaart is zichtbaar op de erker dat het Nije Wehme heet. Niet geheel terecht, daar het geen pastorie is.

halseweg25 1Halseweg 25 ca. 1925 foto: coll. Willem Hartemink