Afsluiting en herdenking

Zondag 4 mei 2014

 De Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam vindt plaats volgens een vast protocol.

Voorafgaand aan herdenking vindt in de aan de Dam gelegen Nieuwe Kerk een plechtigheid plaats. Waar naast leden van de koninklijke familie en regeringsleden, oorlogsgetroffenen, nabestaanden en anderen aanwezig zijn.

Elk jaar vraagt het Nationaal Comité 4 en 5 mei een (literair) auteur daar een voordracht te houden. In 2014 was dat Jan Terlouw die zijn voordracht 'En broederschap?' begon met het verhaal van de berging in Zelhem. 

 Diezelfde dag werd in Zelhem het bergingsproject door de gemeente Bronckhorst afgesloten. Op uitnodiging van de gemeente waren ook 15 nabestaanden aanwezig uit Engeland, Australië en Amerika. Met hen werd onder meer een bezoek gebracht aan de Gasthuisplaats en museum Smedekinck. En 's avonds werd samen met hen de Dodenherdenking in Zelhem bijgewoond.

 

Afsluiting familie bij Smedekinck
De familieleden in museum Smedekinck. Ze konden daar de expositie bekijken over de opgraving.  En ook werden ze in de gelegenheid gesteld om brokstukjes van het vliegtuig uit te zoeken als aandenken. Foto: H.M. Somsen

Afsluiting familie bij brokstukken P1100419

 Het uitzoeken door familieleden van de door Bert Schieven uitgestalde brokstukken. Foto: H.M.Somsen


Onderscheidingen R. Maechen P1100416
Familieleden van R. Maechen hadden zijn onderscheidingen meegenomen naar Zelhem. Foto: H.M.Somsen.

bommenw. zelhem 026

De pers was ook weer volop aanwezig. 


bommenw. zelhem 027

De bijeenkomst in de Lambertikerk.

 

   Afsluiting Zelhem bedankt image036

Een artikel uit de krant Stad Doetinchem.

Na de bijeenkomst in de kerk en de plechtigheid bij het oorlogsmonument was er, zoals gebruikelijk de stille tocht naar de begraafplaats. Een tocht langs de graven van de in Zelhem begraven oorlogsslachtoffers. Samen met de familieleden was er bijzondere aandacht voor de graven van de geallieerde vliegers.

Erkenning in 2017

De afsluiting door de gemeente op 4 mei 2014 betekende echter nog niet het einde van het project.

Bij de opgraving in het najaar van 2013 werd slechts één onderdeeldeel van het vliegtuig gevonden waarop het nummer 470 was gekerfd. Voor de Nederlandse overheid was dat, te samen met historisch onderzoek, voldoende om te erkennen dat de Britse bommenwerper inderdaad om de ED470 ging.

In Engeland bleek dat veel moeilijker te zijn. Ook na de opgraving bleef het verantwoordelijke ministerie vasthouden aan 'het Waalverhaal'. Pas na aanhoudende grote druk van nabestaanden ging in het voorjaar van 2017, meer dan drie jaar na de berging, het Britse ministerie eindelijk overstag.

Het Air Forces Memorial in Runnymede.

Iets ten westen van London, bij het stadje Runnymede, staat dit gebouw, het Air Forces Memorial. Bij velen beter bekend als het Runnymede Memorial.

Memorial Londen image040                                          

Op de wanden van de gangen staan de namen van meer dan 20.000 mannen en vrouwen. Vermist tijdens operaties vanaf bases in het Verenigd Koninkrijk en Noord- en West-Europa. Hier staan ook de namen van de bemanningsleden van de ED 470 en dat blijft ook zo. Tijdens de opgravingen van het vliegtuig zijn geen menselijke resten gevonden. Dat betekent formeel dat de vliegers vermist blijven en daarom blijven de namen hier staan.

Herdenking 2019

De erkenning in 2017 dat het vliegtuig de ED470 was betekende wel dat de grafsteen in Zelhem zou kunnen worden aangepast. En dat heeft plaatsgevonden op 23 september 2019. Op die dag, precies 75 jaar nadat het vliegtuig was neergestort organiseerde de Britse overheid een plechtigheid op de begraafplaats in Zelhem. Samen met nabestaanden, een kleine groep genodigden en andere belangstellenden werd de aangepaste steen officieel onthuld. De tekst 'AN AIRMAN OF THE 1939-1945 WAR'  is nu aangevuld met 'MEMBER OF THE CREW OF LANCASTER ED470'.


bommenw. zelhem 028

 
Grafsteen 019 1

 
Grafsteen 019 2


bommenw. zelhem 029

 

Nieuwe grafsteen image044